Ogólnie rzecz biorąc, każdy etap życia daje nam narzędzia do nauki języka. Jako niemowlęta możemy lepiej słyszeć różne dźwięki, jako dzieci możemy przyswajać i rozpoznawać różne akcenty. A jako dorośli mamy większą koncentrację, co pozwala nam przyswoić więcej słownictwa.
Antonella Sorace, profesor na Uniwersytecie w Edynburgu w Szkocji, podaje przykład tak zwanego „uczenia jawnego”. Oznacza to naukę języka z nauczycielem, który wyjaśnia nam zasady gramatyczne. „Dzieci nie są zbyt dobre w jawnym uczeniu się, ponieważ nie mają kontroli poznawczej ani zdolności do zwracania uwagi na szczegóły, ani odpowiedniej pamięci. Z drugiej strony dorośli są pod tym względem znacznie lepsi” – mówi.
Badanie przeprowadzone przez naukowców z Izraela wykazało na przykład, że dorośli lepiej rozumieli sztucznie stworzoną regułę językową i stosowali ją do nowych słów w warunkach laboratoryjnych. Naukowcy porównali trzy oddzielne grupy: 8-latków, 12-latków i młodych dorosłych. Dorośli osiągnęli wyższe wyniki niż obie grupy nieletnich, a 12-latkowie również radzili sobie lepiej niż młodsze dzieci. To, w czym dzieci przodują, to język ukryty: to znaczy słuchanie ludzi, którzy mówią w swoim ojczystym języku i naśladowanie ich. Ale ten rodzaj nauki zajmuje dużo czasu.
Wszyscy zaczynamy swoje życie jako naturalni lingwiści. Kiedy jesteśmy niemowlętami, słyszymy 600 spółgłosek i 200 samogłosek, które składają się na języki świata. W pierwszym roku życia nasz mózg zaczyna się specjalizować, dostrajając się do dźwięków, które słyszymy najczęściej. I rzeczywiście, dzieci zaczynają gaworzyć w swoim ojczystym języku. Nie ma więc wątpliwości, że pierwsze lata są kluczowe dla przyswojenia języka ojczystego. Ale co zaskakujące, ten standard nie jest taki sam w przypadku nauki języków obcych.
Na początku tego roku badanie MIT wykazało, poprzez wirtualny egzamin online z udziałem 67 000 osób, że aby osiągnąć poziom znajomości gramatyki i słownictwa równy poziomowi native speakera, najlepiej rozpocząć naukę w wieku około 10 lat. Po tym wieku zdolność ta zaczyna się zmniejszać. Jednak w tym badaniu udało się również ustalić, że przez lata możemy doskonalić nasz język ojczysty. Na przykład dopiero po trzydziestce uczymy się w pełni opanowywać nasz własny język. Łączy się to z innymi badaniami, które wskazują, że jesteśmy w stanie przyswoić sobie nowe słowa w naszym języku do określonego wieku.
Ludzie czasami pytają, co jest największą zaletą znajomości języków obcych? Czy dzięki temu zdobędę lepszą pracę i zarobię więcej pieniędzy? Czy będę mądrzejszy, bardziej inteligentny? Czy pozostanę zdrowszy i na starość będę miał lepszą sprawność umysłową? Ale w rzeczywistości największą zaletą znajomości języków obcych jest możliwość komunikowania się z większą liczbą osób.
Bieżmy się więc do nauki.