Wiele słyszy się o zachodnim systemie edukacji. Wiele osób uważa, że jest znacznie lepszy od polskiego. Czy faktycznie tak jest? Czym tak naprawdę się różni? A może idealnie sprawdzi się tutaj polskie przysłowie “wszędzie dobrze, gdzie nas nie ma?” System edukacji w Niemczech na pewno znacznie różni się od Polskiego. Jest diametralnie inny, dlatego dzisiaj postaramy się rozwiać Wasze wątpliwości i dokładnie opisać, jak wygląda system edukacji w Niemczech.
Charakterystyka systemu oświaty w Niemczech
Niemcy są podzielone na landy. Bywa tak, że landy mają własny ustrój, dlatego system edukacji w Niemczech może być różny w zależności od regionu. Między niektórymi landami wyróżnia się różne podstawy programowe czy nawet występują różnice w funkcjonowaniu szkoły. Dla wszystkich jednak edukacja rozpoczyna się od 6 roku życia i tak samo jak w Polsce jest obowiązkowa do ukończenia 18 lat. Sam system edukacji w Niemczech jest dosyć sformalizowany. Dzieci nie mają dużo styczności ze swoimi nauczycielami. Tak naprawdę mają tylko na lekcjach. Relacja uczeń-nauczyciel skupia się jedynie na nauce, a nie nawiązywanie relacji czy byciu swego rodzaju mentorem. Ponadto edukacja domowa w Niemczech nie jest praktykowana. Jest to tylko opcja dla dzieci, które ze względów najczęściej zdrowotnych nie mogą uczęszczać do szkoły. Przerwy wakacyjne i ferie zimowe są również zależne od landu, w którym uczy się dziecko. Wakacje w Niemczech mają system zmianowy. Niektóre dzieci rozpoczynają rok szkolny już pod koniec lipca, gdzie my jesteśmy dopiero w połowie wakacji. Ponadto wakacje w Niemczech są krótsze - trwają tylko 6 tygodni. Niemieccy uczniowie korzystają jednak jeszcze z ferii zimowych, jesiennych i zielonoświątkowe. Termin przerw jest również zależny od landu. Nie mniej jednak ilości dni wolnych od szkoły w Niemczech i w Polsce jest bardzo podobna.
Typy szkół w Niemczech
W Niemczech istnieje kilka typów szkół. Wiele landów rozpoczyna naukę dzieci już w przedszkolu. Zazwyczaj przedszkola nie są obowiązkowe, jednak wielu rodziców zapisuje swoją pociechę do placówki od razu po urodzeniu. Przedszkola przyjmują dzieci od 3 do 6 roku życia. Co ciekawe, niektóre przedszkola pracują również w weekendy. Jest to pomoc dla rodziców, którzy mają pracujące soboty i niedziele. Pierwszą obowiązkową szkołą jest szkoła podstawowa zwana Grundschule. Dzieci w tej szkole rozpoczynają naukę od 5 do 6,5 roku życia (w zależności od landu). Szkoła ta trwa 4 lata. Wyjątek stanowią szkoły w Berlinie i Brandenburgii, gdzie szkoła podstawowa trwa 6 lat. Po ukończeniu Grundschule rodzice ucznia otrzymują opinie i rekomendacje od nauczycieli na temat wyboru następnej szkoły predyspozycji i zdolności. W szkole podstawowe dzieci są oceniane w sposób opisowy. Nie ma ocen. Na drugim etapie edukacji dzieci i rodzice mają do wyboru: Gymnasium, Realschule oraz Hauptschule. Niestety w wieku 10 lat dzieci są często zbyt małe na podjęcie decyzji o dalszej edukacji. Szkoła jest wybierana przez rodziców na podstawie opisu i referencji nauczyciela uczącego w podstawówce. Decyzja, którą podejmą rodzice po szkole podstawowej jest bardzo wiążąca. Poniżej przedstawimy króką charekteystkę każdej ze szkół:
- Realschule - w tej szkole najważniejsza jest nauka matematyki i języków obcych. Najczęściej absolwenci tej szkoły wiążą swoją przyszłość z handlem, rzemiosłem czy przemysłem. Szkoła ta trwa 5-6 lat w zależności od landu. Uczniowie po tej szkole mogą uczyć się dalej w szkole zawodowej i próbować aplikować na studia.
- Hauptschule - najprościej opisując jest to odpowiednik szkół zawodowych w Polsce z możliwością zdania matury. W szkole kładzie się nacisk na prace rzemieślnicze i manualne. Szkoła trwa 5-6 lat. W zależności od landu. Po zakończeniu tej szkoły uczniowe muszą podejść do egzaminu, który pozwala na dalszą naukę w szkole zawodowej, która trwa 3 lata. Podczas nauki w szkole zawodowej uczniowie zostają przyuczani do zawodu - otrzymują za to normalne wynagrodzenie. Po tej szkole istnieje możliwość zdania matury i rozpoczęcie nauki na studiach. Szkoła ta jednak kładzie nacisk na pracę zawodowe.
- Gymnasium - jest to szkoła, która przygotowuje swoich uczniów do nauki na uczelniach wyższych. Jest najbardziej wymagającą szkołą. Kładzie duży nacisk na naukę matematyki i samodzielną pracę w domu. Szkoła trwa 9 lat. Na koniec tej szkoły uczniowie zdają maturę, która decyduje o przyjęciu na studia.
- Gesamtschule - ten rodzaj szkoły nie jest dostępny we wszystkich landach. Jest to połączenie wyżej wymienionych szkół. O wykształceniu uczniów decyduje ilość i jakość zdanych egzaminów, dlatego kończąc tę szkołę, uczeń może zdobyć różne wykształcenie.
W ostatnim czasie szkoły średnie zaczęły tworzyć po kilka kierunków, dlatego w niektórych landach doszło do zamknięcia szkół typu Hauptschue i Realschule. W Niemczech istnieją również szkoły dla uczniów, którzy mają specjalne wymagania i potrzeby. Po ukończeniu szkoły średniej I stopnia w wieku 15 lat uczniowie idą do szkoły średniej II stopnia. Obie szkoły są ze sobą powiązane. Szkoły oferują swoim uczniom zarówno kształcenie ogólne, jak i zawodowe. Dzieci, które uczą się Gymnasium uczą się na zasadzie systemu kursowego. Wszyscy muszą uczęszczać na określoną liczbę zajęć i kursów. W 11 klasie uczniowie podchodzą do matury. O przyjęciu na studia nie decydują tylko jej wyniki, ale także punkty zdobyte w ramach ocen przez ostatnie dwa lata nauki.
Studia w Niemczech są przeznaczone dla uczniów, którzy ukończyli szkołę średnią II stopnia. Studia na poziomie licencjackim trwają 4 lub 4,5 roku, natomiast studia magisterskie 2 lata. Nauka na uczelniach wyższych w Niemczech jest płatna i bezpłatna - wszystko zależy od landu. W przypadku studiów płatnych czesne wynoszą około 550 euro. Oprócz tego studenci muszą zapłacić opłatę semestralną, która wynosi około 200 euro. Najbardziej prestiżowe i najdroższe uczenie mogą kosztować nawet 20 000 euro za rok!
Różnice między polskim a niemieckim systemem edukacji
System edukacji w Polsce i w Niemczech znacznie się od siebie różni. Przedstawimy teraz najważniejsze różnice:
|
System edukacji w Niemczech |
System edukacji w Polsce |
|
|
Czas trwania szkoły podstawowej |
4 lata |
9 lat |
|
System oświaty |
Podzielony na landy. Każdy z 16 landów posiada swój własny system edukacji |
scentralizowany. W całym kraju jest ta sama podstawa programowa i wymogi |
|
Możliwość zdalnego nauczania |
tylko w wyjątkowych sytuacjach |
coraz bardziej popularne. Tak naprawdę rodzice mają dowolność |
|
Kiedy pierwsze decyzje o dalszym etapie edukacji |
Po ukończeniu szkoły podstawowej w wieku 10 lat |
Po ukończeniu szkoły podstawowej w wieku 15 lat |
|
Jak wygląda nauka? |
Szkoły niemieckie przekazują tylko niektórych aspektów wiedzy. Większy nacisk kładzie się na zajęcia praktyczne i umiejętności tzw. miękkie. Uczniowie nie uczą się na pamięć. Prace domowe zazwyczaj polegają na zrobieniu projektu w grupie. |
Nauka w Polsce jest bardzo obszerna. Uczniowie muszą się dużo uczyć wiedzy teoretycznej. Duży indywidualizm. Dzieci w domu czytają lektury i odrabiają prace domowe |
|
Czas trwania wakacji |
6 tygodni |
9 tygodni |
|
Ilość przerw w roku szkolnym |
ferie zimowe, jesienne i zielonoświątkowe |
ferie zimowe |
Jak widzicie system edukacji w Niemczech znacznie różni się od tego w Polsce. Ciężko jednak stwierdzić, który jest lepszy. Coraz więcej osób jednak decyduje się na emigrację. Jeżeli rozważasz wyjazd z kraju do Niemiec na studia czy do pracy, a masz już dzieci warto przed tą decyzją, doszkolić się z języka niemieckiego. W tym celu zachęcamy do zapoznania się z ofertą BUKI. Portal oferuje bazę doświadczonych korepetytorów, również z języka niemieckiego.
