Chyba wszystkim rodzicom zależy na jak najlepszym rozwoju swoich pociech. Chodzi nie tylko o rozwój intelektualny, ale także fizyczny, który wpływa na pracę mózgu. Rozwój fizyczny dziecka dzieli się na motorykę małą i dużą. Dzisiaj przyjrzymy się motoryce małej oraz przedstawimy ćwiczenia, w jaki sposób można ją rozwijać w domowych warunkach. Pokażemy również propozycje zabawek, które pozytywnie wpływają na rozwój zdolności manualnych dziecka.
Mała motoryka - co to takiego?
Motoryka mała to nic innego, jak umiejętności fizyczne dziecka związane z pracą dłoni i palców. Jak sama nazwa wskazuje, chodzi o angażowanie niewielkiej części ciała np. palców do trzymania kredki i rysowania. Poziom rozwoju tych umiejętności jest związany również z koncentracją uwagi i skupieniem podczas wykonywania zadania. Czynności związane z motoryką małą to m.in:
-
umiejętność rysowania,
-
umiejętność malowania,
-
umiejętność pisania,
-
umiejętność lepienia,
-
umiejętność wiązania sznurówek,
-
umiejętność nawlekania koralików,
-
umiejętność zapinania guzików.
Motoryka mała to podstawowe umiejętności, które wpływają również na umiejętności motoryki dużej. Sam rozwój dziecka jest bardzo skomplikowany. Mamy pewne przedziały wiekowe, w jakich dzieci powinny przyswajać kolejne umiejętności. Warto jest śledzić etapy rozwoju dziecka. Sprawdzać, czy poszczególne umiejętności są przyswajane w odpowiednim czasie. Jeżeli dziecko nabywa niektóre umiejętności w późniejszym czasie może, to być związane z zaburzeniami integracji sensorycznej. Szybsza diagnoza ułatwi dziecku dalszy rozwój. Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości, co do rozwoju swojego dziecka, możesz skorzystać z konsultacji psychologa lub pedagoga na portalu BUKI.
Motoryka mała i duża - na czym polega różnica?
Rodzice często mają problem z odróżnieniem motoryki małej od dużej. Skoro już omówiliśmy jedną z nich, teraz pokrótce przedstawimy, czego dotyczy motoryka duża. Polega na ogólnej sprawności ruchowej i fizycznej dziecka. Dotyczy ruchów całego ciała. Motoryka duża to m.in.:
-
umiejętność skakania,
-
umiejętność jeżdżenia na rowerze,
-
umiejętność jeżdżenia na hulajnodze
-
umiejętność biegania,
-
umiejętność rzucania,
-
umiejętność grania w piłkę
Warto wiedzieć, że motoryka duża rozwija się już podczas ciąży - w życiu płodowym. Rozwój ten jest kontynuowany również po przyjściu na świat, np. samodzielne odwracanie się z pleców na brzuch lub samodzielne siadanie. Zarówno motoryka mała, jak i duża są bardzo istotnym elementem rozwoju dziecka. Nie powinniśmy ich zaniedbywać. Nie można również odpowiedzieć na pytanie - “która motoryka jest ważniejsza?” Obie są tak samo ważne. Ich rozwój zapobiega zaburzeniom integracji sensorycznej oraz wspiera prawidłowy rozwój układu nerwowego.
Ćwiczenia na motorykę małą - nasze propozycje
Tak jak już wspomnieliśmy, dzisiaj przyjrzymy się motoryce małej. Codzienne ćwiczenia łatwo jest wpleść w harmonogram dnia. Dla dzieci jest to forma zabawy, która pozwala na stymulowanie ich rozwoju. Istnieje również wiele domowych pomysłów na ćwiczenie sprawności małych rączek i palców. Oto kilka naszych propozycji, które sprawią, że maluchy na pewno nie będą się nudzić:
-
Najłatwiej jest zacząć od prostych czynności, które przyniosą frajdę już roczniakowi - malowanie, a tak naprawdę bazgranie. Do tego wystarczy kartka papieru i kilka kolorowych kredek, długopisów czy flamastrów. Pozwoli to na ćwiczenie chwytu malucha oraz zachęci do dalszych zabaw. Tworzenie na kartce wzorów i bazgrołów przynosi już frajdę rocznym dzieciom.
-
Kolejny pomysł, który warto wprowadzić w codzienny harmonogram to samodzielne ubieranie się. Oczywiście dotyczy to dzieci w okolicy 2-3 lat. Samodzielne ubieranie najlepiej zacząć od najprostszych rzeczy, aby zachęcić małego odkrywcy dalszych prób. Idealnie sprawdzą się do tego krótkie skarpetki tzw. stopki.
-
Kolorowanie, należy pozwolić dziecku na swobodne malowanie. Kolorowanie obrazków sprawia, że dzieci mają okazję do ćwiczenia swoich nadgarstków. Dla zachęty polecamy kolorowanek z ulubionymi postaciami z bajek.
-
Na dalszym etapie - w okolicy 2 lat można rozpocząć zabawę z nożyczkami. Dla dzieci są dostępne plastikowe nożyczki, które są w pełni bezpieczne.
-
Kolejna nasza propozycja to coś, co lubią chyba wszystkie dzieci - lepienie i ugniatanie. Do tego idealnie sprawdzi się ciastolina oraz foremki, które często można znaleźć w zestawach z ciastoliną. W internecie jest również masa przepisów na domową ciastolinę lub masę solną.
-
Wyklejanie - domowe wyklejanki łatwo jest przygotować. Wystarczy kolorowy papier, nożyczki, klej i kolorowanka. Kolorowe kartki należy pociąć na mniejsze kawałki, a następnie zaproponować dziecku wyklejanki kolorowanki.
-
Stempelki - wszystkie dzieci kochają stempelki. Na rynku są stempelki z kolorowymi obrazkami, zwierzątkami lub znaczkami. Jest to pomysł na zajęcia z motoryki małej, które polubią wszystkie dzieci.
-
Kolejny pomysł to różnego rodzaju nawlekanki. Nawlekanki można kupić lub samodzielnie przygotować w domu. Jest to jednak zabawa dla dzieci w okolicach 2 roku życia. Dla ułatwienia zachęcamy do rozpoczęcia zabawy dużymi elementami.
-
Innym domowy sposobem na ćwiczenie motoryki małej to zgniatanie kartki papieru, a następnie jej rozwijanie i prostowanie.
-
Podczas codziennego ubierania można ćwiczyć motorykę małą przy zapinaniu guzików i suwaków.
-
Przesypywanie suchych rzeczy z miseczek. Idealnie do tego sprawdzą się większe ziarna i makarony. Zabawę można urozmaicić o wyklejanie, zanurzanie dłoni w ziarnach i wszystkie inne rzeczy, które przyjdą nam do głowy np. wyławianie makaronu z wody za pomocą małej łyżeczki.
-
Ostatnia na dzisiaj od nas propozycja to zaangażowanie małych pomocników wieszanie prania. Zapinanie klamerek na sznurku to świetny trening dla małych rączek.
Zabawki dla rozwoju motoryki małej
Na rynku mamy szeroki wybór zabawek i pomocy, które służą do rozwoju motoryki małej. Przed zakupem warto jednak się zastanowić, czy nie jesteśmy w stanie przygotować niektórych zabawek sami w domu. Ostatnio modnymi zabawkami są tzw. tablety manipulacyjne. Często zestawy, które są tworzone w sklepach, możemy z łatwością przygotować samodzielnie w domu np. zestaw do przelewania. Z powodzeniem przygotujemy taką zabawkę z przedmiotów, które znajdują się w każdej kuchni. W sklepach znajdziemy również wiele zabawek m.in.:
-
Labirynty/przeplatanki na drucikach - taką zabawkę pamiętamy chyba wszyscy jeszcze za czasów naszego dzieciństwa. Kolorowe koraliki są umieszczone w metalowym labiryncie i naszym zadaniem jest przesuwanie ich od początku do końca.
-
Innym pomysłem może być labirynt magnetyczny - jest to płaska tablica, od której jest dołączony rysik. Zadaniem dziecka jest przeprowadzenie kulki po labiryncie.
-
Różnego rodzaju tablice manipulacyjne - tablice można kupić w sklepie lub przygotować samodzielnie. Najlepiej sprawdzi się, gdy będzie przyczepiona do ściany. Na takiej tablicy znajdują się różne zabawy związane z ćwiczeniem motoryki małej, np. przesuwanie kulek, suwaki, rzepy czy sznurowadła. Na rynku jest bogata oferta tablic manipulacyjnych. Z pewnością każdy znajdzie coś odpowiedniego dla swojego dziecka.
-
Kulodromy - jest to kolejna świetna propozycja zabawki, która rośnie razem z dzieckiem. Jeżeli chcemy, aby zabawka towarzyszyła dziecku dłużej, polecamy kupno większego kulodromu. Jest odpowiednia zarówno dla roczniaków, jak i 3 latków. Wszystko zależy od stopnia zaawansowania kulodromu. Zabawka jest bardzo lubiana przez dzieci.
-
Różnego rodzaju sortery. W sklepach znajdziemy tradycyjne sortery, które jeszcze my pamiętamy z naszego dzieciństwa, ale również inne, np. drewniane nawlekane od góry. Zazwyczaj są to różnokolorowe koraliki. Często w różnych rozmiarach. Pozwala to na wymyślanie różnych sposobów sortowania - kolorami, od najmniejszego, od największego czy cokolwiek innego, co przyjdzie nam do głowy, aby urozmaicić zabawę.
Pamiętajmy jednak, że samo kupienie zabawki i podarowaniu jej dziecku nie sprawi, że zacznie rozwijać się motoryka mała. Jeżeli chcemy dbać o rozwój swojej pociechy, musimy aktywnie uczestniczyć w zabawie i bawić się razem z dzieckiem. Tylko wtedy osiągniemy zadowalające efekty.
