Sztuka jest z nami od samego początku - jeszcze zanim ludzie zaczęli pisać, rozwijało się szeroko pojęte malarstwo. Bez wątpienia jest to część naszego życia. Dodatkowo jest ważna dla wielu osób, jako dziedzictwo kulturowe. Wiele osób jednak nie wie, jak rozróżniać między sobą poszczególne style w sztuce i dzisiaj scharakteryzujemy najważniejsze z nich.
Renesans - czym się charakteryzuje?
Renesans to styl, który rozwijał się w latach 1401-1527. Słowo to pochodzi z języka francuskiego “renaissance” i oznacza powtórne narodzenie. Warto jednak pamiętać o tym, że już w latach wcześniejszych i późniejszych można zauważyć jego znamiona. Styl ten swoje początki miał we Włoszech, m.in. we Florencji, Wenecji czy Bolonii, a następnie rozprzestrzenił się po całej Europie.
Renesans nawiązuje do sztuki antycznej. Ówcześni ludzie zajmowali się losem człowieka i jego rozumem. Ideą renesansu był człowiek wszechstronny - zarówno piękny, jak i rozwinięty intelektualnie i duchowo. W malarstwie czy rzeźbiarstwie duże znaczenie miały idealne proporcje.
Poniżej przedstawiamy niektóre cechy związane ze sztuką renesansową:
- nawiązania do architektury antycznej;
- zastosowanie w budownictwie kolumn czy filarów;
- duże i okrągłe okna;
- bogato zdobione malowidła;
- nawiązania do mitologii.
Do najważniejszych dzieł w renesansie możemy zaliczyć m.in.:
- “Narodziny Wenus” - Sandro Botticelli;
- “Mona Lisa” - Leonardo da Vinci;
- “Ostatnia wieczerza” - Leonardo da Vinci.
Przykłady Polskich budowli wybudowanych w epoce Renesansu:
- Wawel - część Zamku czy Kaplica Zygmuntowska;
- kaplica św. Anny w Pińczowie;
- brama Wyżynna w Gdańsku;
- miasto Zamość.
Barok - czym się charakteryzuje?
Kolejny popularny styl, o którym chcemy opowiedzieć to barok. Słowo to pochodzi z języka portugalskiego barocco i oznacza perłę o nieregularnych kształtach. Swoje początki miał pod koniec 1500 roki (1590). W baroku dużą uwagę przykłada się do walorów estetycznych. Co więcej - nie ma jednego wzorca barokowego - jest on bardzo zróżnicowany. Główna ideą baroku było wychwalanie władcy.
W stylu tym wyróżniamy przeciwieństwa i kontrasty, a same dzieła są dynamiczne. Rzeźby i malarstwo emanuje przepychem czy różnorodnymi efektami związanymi ze światłocieniem.
Do najpopularniejszych artystów Baroku możemy zaliczyć:
- Petera Paula Rubensa
- Rembrandta
- El Greco
Niektóre cechy stylu barokowego:
- duże budowle
- monumentalizm
- dynamika
- przepych
- duże bogactwo dekoracji
- zastosowanie światłocieni
- kolory w odcieniach szarości, brązu i czerni.
Do najpopularniejszych budowli barokowych w Polsce możemy zaliczyć:
- Kościół św. Anny w Krakowie
- Kościół Wizytek w Warszawie
- Kościół Bernardynów w Krakowie
- Zamek Ujazdowski w Warszawie
- Zamek Królewski w Warszawie
Do najpopularniejszych dzieł/budowli w baroku możemy zaliczyć:
- Portret Jana III Sobieskiego
- Ołtarz główny katedry w Oliwie
- Organy w kościele Bernardynów w Leżajsku.
Rokoko - czym się charakteryzuje?
Rokoko to styl, który rozwinął się ku schyłkowi baroku i trwał aż do XVIII wieku. Słowo to pochodzi z języka francuskiego “rocaille” i oznacza muszlę. Jest to styl estetyczny, ale także bogato zdobiony. W tym czasie powstało wiele małych pałaców, miejskich placów czy pawilonów. Nadrzędnym celem tej epoki było dążenie do wygody. W malarstwie artyści często wykorzystywali motyw parkowy. Często malowano różnego rodzaju scenki rodzajowe - ogólnie rzecz biorąc, malarstwo było radosne. Sam styl charakteryzował się pewnego rodzaju płynnością i miękkością. Uwzględniono wiele detali i wykorzystywano pastelowe barwy.
Poszczególne cechy charakterystyczne stylu rokoko:
- delikatność
- jasne i pastelowe kolory
- zainteresowanie egzotyką
- monumentalizm
- harmonia
- asymetria
- przepych w zdobnictwie
Do najważniejszych przedstawicieli rokoko zaliczamy:
- Franciszek Dionizy Kniaźnin
- Ignacy Krasicki.
Secesja - czym się charakteryzuje?
Kolejny styl, na którym chcemy się dzisiaj skupić to secesja. Słowo to pochodzi z języka łacińskiego “secessio” i oznacza odcięcie się. Styl te swoje początki miał na przełomie XIX i XX wieku. Styl ten trwał stosunkowo krótko, lecz był bardzo dynamiczny. W stylu tym najczęściej nawiązywano do kultury celtyckiej, baroku, rokoka czy nawet sztuki dalekiego wschodu. Twórcy tego stylu zajmowali się dokładną obserwacją rzeczywistości, a obrazy czy rzeźby próbowano wprawić w ruch. Starano się nie korzystać z asymetrii i dysharmonii. Rozwinęła się m.in. linia falista, płynna czy wiotka. W sztuce często występowały muszle i zaschnięte liście, a także kobiety z długimi falistymi włosami.
Do popularnych twórców Secesji możemy zaliczyć:
- Emila Galle
- Louisa Comforta Tiffany'ego
Najważniejsze cechy stylu secesyjnego:
- krzywe harmonie
- motyw natury
- używanie żelaza, betonu i szkła
- częsty motyw kobiety.
Art deco - czym się charakteryzuje?
Styl ten trwał stosunkowo krótko, bo w latach 20 XX. wieku. W dużej mierze opierał się na sztuce wizualnej i wyposażeniu wnętrz. Wykorzystywano prostotę, jednak nawiązywano do tradycji. W art deco dużą uwagę przykładano do geometrii, symetrii i dekoracyjnego porządku. Wykorzystywane są różnorodne wzory - zarówno roślinne, jak i abstrakcyjne czy zwierzęce.
Popularni twórcy art deco:
- Jacques-Emilie Ruhlmann
- Jean Puiforcat
- Emile Lemoble
Najważniejsze cechy stylu art deco:
- geometria
- symetria
- porządek dekoracyjny
- wykorzystanie różnych wzorów (roślinnych, abstrakcyjnych, zwierzęcych)
- wykorzystanie ostrych i geometrycznych form
- elegancja
- proste linia
- wyraźna symetria
Klasyka - czym się charakteryzuje?
Klasycyzm w sztuce miał miejsce w od XVII do XIX wieku. Słowo to pochodzi z języka łacińskiego “classicus” i oznacza wzorowy. Co ważne - bardzo często wchodził w bezpośrednie konfrontacje z innymi stylami, np. barokiem. Sam styl był uznawany, jako pewnego rodzaju normę, do której należy dążyć. Estetyka tego nurtu opiera się na dążeniu do równowagi i logiki artystycznej.
Główne cechy klasycyzmu:
- racjonalność
- wykluczenie wszelkich objawów zmysłowości
- ścisłe kanony
- hierarchia gatunków
- dokładne odtwarzanie rzeczywistości
- prostokątne konstrukcje
Do najważniejszych twórców klasycyzmu zaliczamy:
- J. Moliere
- J.P. Bellory
- G. da Vignoli
- Jacques-Germain Soufflot
- Marcello Bocciarelli
Jakie są nowoczesne style w sztuce?
Na koniec postanowiliśmy przedstawić nowoczesne style w sztuce. Zanim jednak to zrobimy, chcemy Wam przypomnieć, że w razie problemów z klasyfikacją poszczególnych stylów w sztuce możecie skorzystać z pomocy naszych doświadczonych korepetytorów za pośrednictwem strony BUKI.
- Surrealizm - jego przedstawicielem jest Salvador Dali. Surrealizm to pewnego rodzaju odejście od realizmu. Nawiązuje np. do sennych halucynacji czy naszej wyobraźni.
- Konstruktywizm - nurt ten miał swój początek w latach dwudziestych XX wieku. Do jego przedstawicieli możemy zaliczyć m.in. Kazimierza Malewicza. W futuryzmie odznaczają się formy geometryczne i wejście w odrealniony świat.
- Kubizm - jego przedstawicielem jest Pablo Picasso. Styl ten odrzuca wszystkie reguły perspektywy i upraszcza wizje poszczególnych elementów kompozycji.
- Ekspresjonizm abstrakcyjny - główną cechą tego stylu jest przerost formy nad treścią. Cechują go abstrakcyjne barwy czy spontaniczne ruchy pędzlem. Jego przedstawicielem jest Jackson Pollock. Dzieła, które powstały w tym stylu są nacechowane emocjonalnie.
