Egzamin maturalny to zawsze jeden z kluczowych punktów w życiu młodego człowieka, który planuje swoją przyszłość. Od wyników matury w ogromnej mierze zależy to, na jaką uczelnię oraz jaki kierunek uda się nam dostać. Przebieg procesu nauczania w warunkach akademickich z kolei nierzadko decyduje o jakości przyszłej kariery zawodowej.
Matura jest więc niezwykle ważna niejako “z definicji”, powodując tym samym stres u uczniów i wymagając od nich starannego oraz długotrwałego przygotowania. Dotyczy to zwłaszcza matury na poziomie rozszerzonym. Warto wiedzieć, że w tym roku egzaminy maturalne uzyskały dodatkowe aspekty, które koniecznie trzeba znać i uwzględnić. Pozwoli to przygotować się do testów (na poziomie podstawowym i rozszerzonym). Dodatkową pomocą, ułatwiającą optymalne przygotowanie będą rzecz jasna jakościowe korepetycje, które okażą się szczególnie cennie w zakresie nauki do matury na poziomie rozszerzonym. Obszerne oferty nauczania prywatnego w realizacji najlepszych fachowców można znaleźć w serwisie BUKI, korzystając z rozmaitych filtrów wyszukiwania.
W tym tekście natomiast zajmiemy się kwestią matur na poziomie rozszerzonym. W roku 2023 kontekst tego egzaminu dość mocno się zmienił, co wymusi na uczniu nieco inny tok przygotowań. Zapraszamy do lektury!
Czy w 2024 roku zaszły zmiany w maturze rozszerzonej?
Matury w ostatnich dekadach zmieniają się dość często. Dochodzą nie tylko nowe przedmioty, ale też znaczące roszady można dostrzec w samym toku egzaminacyjnym. W poprzednim roku nastąpiła rewolucja, i – na całe szczęście – w 2024 roku nie ma przewidzianych znaczących innowacji.
Należy jednak zauważyć, że już od przyszłego roku powrócą pełne listy lektur oraz progi 30% zdawalności przy maturach na poziomie rozszerzonym. Obecne, „luźniejsze” standardy obowiązują ze względu na szereg komplikacji wywołanych we wcześniejszych latach przez pandemię. Nowy przedmiot na maturze zadebiutuje dopiero w roku szkolnym 2026/2027 i będzie to „biznes i zarządzanie”.
Terminy matury rozszerzonej
Centralna Komisja Egzaminacyjna określiła już dokładne (dzienne oraz godzinowe) daty egzaminów maturalnych na poziomie rozszerzonym dla wszystkich przedmiotów. Poniżej podajemy szczegółowy harmonogram w porządku chronologicznym:
- 8 maja, godzina 14:00 – Język kaszubski, język łemkowski, język łaciński i kultura antyczna
- 10 maja, godzina 9:00 – Wiedza o społeczeństwie
- 10 maja, godzina 14:00 – Język niemiecki
- 13 maja, godzina 9:00 – Język angielski
- 13 maja, godzina 14:00 – Filozofia
- 14 maja, godzina 9:00 – Biologia
- 14 maja, godzina 14:00 – Język rosyjski
- 15 maja, godzina 9:00 – Matematyka
- 15 maja, godzina 14:00 – Język francuski
- 16 maja, godzina 9:00 – Chemia
- 16 maja, godzina 14:00 – Historia muzyki
- 17 maja, godzina 14:00 – Geografia
- 20 maja, godzina 9:00 – Język polski
- 20 maja, godzina 14:00 – Język mniejszości narodowych
- 21 maja, godzina 9:00 – Historia
- 21 maja, godzina 14:00 – Język hiszpański
- 22 maja, godzina 9:00 – Informatyka
- 22 maja, godzina 14:00 – Historia sztuki
- 23 maja, godzina 9:00 – Fizyka
- 23 maja, godzina 14:00 – Język włoski
Dodatkowo należy pamiętać też o terminach matury w zakresie dodatkowych zadań egzaminacyjnych w językach obcych. Te elementy egzaminu maturalnego dotyczą uczniów kończących klasy dwujęzyczne. Wszystkie spośród wzmiankowanych zadań przynależą do poziomu rozszerzonego.
Przedmioty na maturze rozszerzonej
Fundamentalną różnicą w porównaniu do lat ubiegłych jest zniesienie progu zdawalności dla matur na poziomie rozszerzonym. W poprzednich latach maturę na poziomie poszerzonym można było “oblać” jeżeli uczeń nie uzyskał co najmniej 30% możliwych punktów na egzaminie. Aktualnie warunek ten został zniesiony. Z perspektywy ucznia sytuacja przedstawia się więc następująco:
- Nadal masz obowiązek napisać egzamin na poziomie poszerzonym z jednego przedmiotu.
- Możesz wybrać zupełnie dowolny przedmiot: historię sztuki, matematykę, jeden z języków obcych, ale też z jeden z przedmiotów podstawowych.
- Musisz podejść do egzaminu na poziomie podstawowym z trzech następujących przedmiotów: języka polskiego, matematyki oraz wybranego przez Ciebie języka obcego.
- Na poziomie podstawowym obowiązuje próg zdawalności: musisz uzyskać co najmniej 30% możliwych punktów z każdego spośród 3 obowiązkowych przedmiotów.
- Maturę na poziomie podstawowym możesz “oblać”: w takim wypadku pozostanie Ci egzamin w sesji poprawkowej.
- Wybór przedmiotu/przedmiotów na poziomie poszerzonym to tylko i wyłącznie kwestia Twojej decyzji. Nauczyciel prowadzący zajęcia z danej dziedziny, np. języka obcego nie może wpłynąć na Twój wybór. Jednakowoż ogólnym warunkiem przystąpienia do egzaminu maturalnego jest zaliczenie wszystkich przedmiotów na ostatnim roku nauki w szkole średniej.
Czym różni się matura rozszerzona od podstawowej?
Pierwszą z różnic pomiędzy egzaminem maturalnym na poziomie poszerzonym a maturą na poziomie podstawowym już wymieniliśmy: jest nią próg zdawalności. Na poziomie podstawowym ów próg wynosi 30%. Na poziomie poszerzonym z kolei próg zdawalności nie występuje.
Następne różnice dotyczą zakresu materiału oraz wymaganego poziomu wiedzy ucznia. Mówiąc najkrócej: matura na poziomie poszerzonym jest po prostu trudniejsza i wymaga lepszej znajomości wybranej dziedziny. W przypadku egzaminów z języka obcego egzamin podstawowy wymaga poziomu B1. Zdając natomiast przykładowo język hiszpański lub angielski w module rozszerzonym będziesz musiał wykazać się kompetencjami językowymi na poziomie B2.
W języku polskim, główną zmianą na maturze rozszerzonej w stosunku do podstawy jest lista lektur. Uczeń musi znać każdą z nich po to, aby móc nawiązać w tekście do pasującego elementu danego utworu. W 2024 roku rozszerzenie obejmuje dzieła następujących autorów:
- Stanisław Wyspiański, „Noc listopadowa”,
- Zygmunt Krasiński, „Nie-boska komedia”,
- Homer, „Odyseja” (we fragmentach),
- Platon, „Państwo” (również fragmenty),
- Juliusz Słowacki, „Lilla Weneda”,
- William Szekspir, „Hamlet”,
- św. Tomasz z Akwinu, „Summa teologiczna”.
Pełną listę lektur zawsze warto śledzić na stronach CKE, ale czy wszystkie trzeba przeczytać? Zdecydowanie tak, ponieważ nigdy nie wiadomo który utwór może się „przydać” w trakcie pisania wypracowania i odpowiadania na pytania. Ocenie podlegać będą też takie czynniki, jak szeroko pojęta elokwencja, kultura języka oraz poziom rozumienia literatury. Ponadto, jeśli chcesz otrzymać maksymalną ocenę, będziesz mógł popełnić najwyżej 3 błędy językowe i 5 błędów interpunkcyjnych w wypracowaniu.
