Czas oznacza czynność, która się odbyła lub odbywała się (aspekt dokonany/ niedokonany) w przeszłości. Ta czasowa forma jest również używana do oznaczania stanu, sekwencji czynności lub powtarzających się nawyków w przeszłości. Oto przykładowe zdania w języku angielskim:
- We were in London in 2017 (Byliśmy w Londynie w 2017 roku).
- The museum had a great collection of paintings (Muzeum miało ogromną kolekcję obrazów).
- Samanta received this present two days ago (Samanta otrzymała ten prezent dwa dni temu).
- He finished his work in the garden and washed his hands (On skończył pracę w ogrodzie i umył ręce).
- My child watched cartoons every weekends (Moje dziecko oglądało bajki w każdy weekend).
Łatwo jest rozpoznać czas przeszły za pomocą nie tylko odpowiednich form czasownika, ale także znaczników czasu: yesterday (wczoraj), last summer, month, year... (zeszłego lata, miesiąca, roku ...), two years, five days ... ago (dwa lata, pięć dni... temu), in 2019... (w 2019... roku), How long ago...? (Jak dawno temu...?).
Past Simple do przekazywania przeszłych nawyków
Powtarzające się czynności w przeszłości, które nie są kontynuowane dzisiaj, można przekazywać za pomocą wyrażeń "used to" lub "would". Po nich używa się nieokreślonej formy czasownika. Wspomniane konstrukcje oznaczają, że czynność miała miejsce wiele razy w nieokreślonym czasie. Tłumacząc te wyrażenia czasownikowe, dodajemy okoliczności czasu "wcześniej", "dawno temu". Ale z "used to" i "would" nie łączą się słowa-znaczniki czasu przeszłego" yesterday", "last", "ago".
- I used to travel a lot when I was young (Dużo podróżowałem, kiedy byłem młody). Ale: I travelled a lot last summer(Dużo podróżowałem zeszłego lata).
- Helen used to eat meat, but now she is a vegetarian (Kiedyś Helen jadła mięso, ale teraz jest wegetarianką)
- I would sit and watch the sunset in the evenings (Kiedyś wieczorem siedziałem i obserwowałem zachód słońca).
- When I felt alone in long winter evenings, I would play the piano and sing (Kiedy czułam się samotna w długie zimowe wieczory grałam na fortepianie i śpiewałam).
"Would", w przeciwieństwie do "used to", jest bardziej formalny i służy wyłącznie do powtarzalnych czynności. Ale "used to" może również oznaczać stan lub charakterystyczne cechy ludzkie. Na przykład:
- Cristofer used to like seafood (Wcześniej Cristofer lubił owoce morza).
- There used to be a deep pond behind the pinewood (Za lasem sosnowym kiedyś był głębokі staw).
Schemat budowy zdania narracyjnego w Past Simple. Czasowniki regularne i nieregularne
Zanim przetłumaczysz zdanie, musisz dowiedzieć się, z którym czasownikiem mamy do czynienia. Nawiasem mówiąc, podział czasowników na regularne i nieregularne jest typowy tylko w zdaniach narracyjnych. Jeśli czasownik jest nam nieznany, warto poszukać go w tabeli czasowników nieregularnych (irregular verbs), druga kolumna po lewej stronie. Lub przejdź do słownika elektronicznego. Nowoczesne słowniki online podają wszystkie formy czasowników nieregularnych naraz. Razem w języku angielskim wyróżnia się około 470 irregular verbs, ale wiele z nich jest już przestarzałych i wyszło z aktywnego użycia.
Jeśli czasownika nie ma w tabeli, oznacza to, że jest poprawny. Do regularnych czasowników dodajemy końcówkę -ed: to work-worked, to clean-cleaned, to stay-stayed. A więc schemat zdania narracyjnego wygląda następująco:
Podmiot + predykat (czasownik-ed lub II forma czasownika nieregularnego) + drugorzędne elementy zdania.
- They forgot to leave a note (Zapomnieli zostawić notatkę).
- We discussed all questions yesterday (Wczoraj rozmawialiśmy o wszystkich sprawach.)
Zasady dodawania zakończenia-ed. Alternacja oraz podwojenie dźwięków
- Jeśli czasownik kończy się na -e lub -ee, dodajemy tylko literę d:
arrive – arrived, underline – underlined, agree – agreed.
- Jeśli czasownik ma końcówkę -y, przed którą stoi spółgłoska, wówczas litera -y zmienia się na -i. Kiedy przed –у znajduje się samogłoska, nie ma zmian:
try – tried, accompany – accompanied, marry – married, stay – stayed, enjoy → enjoyed
- Jeśli czasownik kończy się na -ic, to po dodaniu –ed, kombinacja liter -ic zmienia się na - ick:
panic – panicked, picnic – picnicked
- Kiedy czasownik kończy się spółgłoską, przed którą stoi krótka podkreślona samogłoska, obserwujemy podwojenie końcowej spółgłoski. Wyjątkiem są litery-x i-w. Na przykład:: omit – omitted, stop – stopped, occur – occurred, ale cook – cooked, open – opened, mix – mixed
- W brytyjskiej wersji języka angielskiego końcowa spółgłoska-l jest zawsze podwojona. W wersji amerykańskiej-tylko wtedy, gdy na poprzednią krótką samogłoskę pada akcent:
travel – travelled, cancel – cancelled, rebel – rebelled
Zdania przeczące w czasie przeszłym. Czasowniki pomocnicze
Aby przekazać przeczenie w Past Simple, używamy czasowników pomocniczych i cząstki not. Wyróżnia się 3 czasowniki pomocnicze:
- did (2-a forma czasownika to do)
- was (był, była, było; analog is w Present Simple)
- were (byli/były; analog are w Present Simple)
Czasownik was jest używany z osobami I, he, she, it. Czasownik were - z osobami you, we, they.
Formy wyrażenia "nie" did not, was not, were not mają skrócone warianty didn't, wasn't, weren't. W zdaniu tylko jeden czasownik może mieć kategorię gramatyczną Past Simple. Takie cechy ma czas przeszły. Gramatyka języka angielskiego przedstawia ważną zasadę: po " did " główny czasownik znaczący jest używany w formie początkowej. Oto schematy zdania przeczącego:
Podmiot + didn't + predykat (czasownik w formie początkowej + drugorzędne elementy zdania.
Podmiot + wasn't / weren't + drugorzędne elementy zdania.
- They didn't pay the driver(Oni nie zapłacili kierowcy).
- She didn't use to eat porridge in the mornings (Wcześniej ona nie jadła płatków owsianych rano).
- I wasn't at home yesterday (Wczoraj nie było mnie w domu).
- Our guests weren't surprised (Nasi goście nie byli zaskoczeni).
Jak zadawać pytania w Past Simple? Jaka jest kolejność słów w zdaniu?
W zdaniu pytającym używa się czasowników pomocniczych, a także specjalnej, "pytającej" kolejności słów: najpierw umieszcza się czasownik pomocniczy, potem podmiot, a następnie czasownik główny. Warto pamiętać, że główny czasownik pozostaje w formie początkowej. Zapoznajmy się ze szczegółowymi schematami pytań:
Słowo pytające (jeśli istnieje) + did + podmiot + predykat w formie początkowej + drugorzędne elementy zdania?
Słowo pytające (jeśli istnieje) + was / were + podmiot + drugorzędne elementy zdania?
- Did you suggest such an interesting trip? (Czy zaproponowałeś tak interesującą podróż?)
- Why didn’t he tell about this? (Dlaczego o tym nie powiedział?)
- Were children at the playground an hour ago? (Czy dzieci były na placu zabaw godzinę temu?)
- Where was your purse? (Gdzie był twój portfel?)
Szczególne przypadki użycia formy Past Simple
Forma prostego czasu przeszłego jest używana w zdaniach warunkowych drugiego typu (Second Conditional) w celu wyrażenia nierealnego warunku. Zdania podrzędne z tym warunkiem mają znaczenie czasu teraźniejszego lub przyszłego. W szczególności, Past Simple należy używać po kombinacjach i wyrażeniach:
- if w wartości "gdyby".
If I were in your shoes, I would make a right decision (Gdybym była na Twoim miejscu, podjęłabym właściwą decyzję). Czasownik "were" w tym przypadku jest używany dla wszystkich osób w liczbie pojedynczej i mnogiej.
- I wish - "szkoda", "jak chciałbym".
I wish I lived somewhere at the seaside (Szkoda, że nie mieszkam gdzieś nad morzem. Lub: Jak chciałbym mieszkać gdzieś nad morzem).
- It is time / It is high time- "już czas".
It is high time you packed all the things. The plane leaves in three hours (Już czas zebrać wszystkie rzeczy. Samolot odlatuje za trzy godziny).
