Co to jest edukacja domowa? Wady i zalety edukacji domowej. Podpowiadamy, jak zorganizować edukację domową.
Od pewnego czasu edukacja domowa w Polsce staje się coraz popularniejsza. Nie jest ona jednak jeszcze powszechna. Wokół tego tematu krąży wiele mitów, m.in. takie, że dzieci, które uczestniczą w edukacji domowej nie rozwijają się prawidłowo, czy nie rozbudowują swoich umiejętności społecznych. Coraz więcej badań pokazuje, że nie jest to prawda, a wręcz przeciwnie - edukacja domowa bardzo często niesie ze sobą bardzo dużo zalet. Jesteście ciekawi jakich? Zapraszamy do zapoznania się z naszym artykułem!
Co to jest edukacja domowa?
Na początku wyjaśnimy Wam, co to jest edukacja domowa. Najprościej mówiąc, jest to spełnianie obowiązku szkolnego poza murami szkoły. Wielu osobom kojarzy się to z izolacją dziecka w domu. Jest to oczywiście największy z krążących mitów, jednak może tak się wydawać przez nazewnictwo tej edukacji. Najczęściej w takiej sytuacji dzieci uczą się w domu (chociaż coraz więcej rodzin, które prowadzą nomadowy tryb życia i łączą edukację domową z podróżowaniem). Za przekazywanie wiedzy odpowiedzialni są rodzice lub opiekunowie prawni.
Nie są potrzebne do tego dodatkowe klasyfikacje czy wykształcenie. Rodzice nie muszą mieć ukończonych studiów czy szkoleń. To właśnie oni są nauczycielami. Ważne jest to, że mimo edukacji domowej dziecko lub dzieci nadal są zapisane do szkoły. Posiadają legitymacje szkolną i może brać udział w zajęciach dodatkowych organizowanych przez szkołę. Różnica polega na tym, że na koniec każdego roku szkolnego dziecko podchodzi do egzaminu (klasyfikacyjnego) końcowego, który sprawdza przyswojona wiedzę. W edukacji domowej mogą brać udział wszystkie dzieci od 6 do 18 roku życia. W edukacji domowej nie ma sprawdzianów i ocen. Ideą tego modelu nauki jest dostosowywanie nauki do indywidualnego tempa nauki dziecka i odpowiedniego rozłożenia materiału. Jedyna weryfikacja przez szkołę jest podczas egzaminów klasyfikacyjnych. Termin zostaje ustalony indywidualnie między rodzicami a dyrektorem szkoły.
Podstawa prawna nauczania domowego
Dotychczas aby rozpocząć edukację domową rodzice musieli postarać się o opinie w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych. Jednak od lipca 2021 nadeszły pewne zmiany - zniesiono ten obowiązek. W praktyce oznacza to, że dosłownie każdy rodzic może starać się o przyjęcie swojego dziecka do dowolnej szkoły w Polsce. Wystarczy tylko złożyć poniższe dokumenty:
-
Wniosek dotyczący przyjęcia dziecka do konkretnej placówki (jeżeli mamy do czynienia ze zmianą szkoły).
-
Wniosek o pozwolenie na edukację domową.
-
Oświadczenie dotyczące zapewniania odpowiednich warunków do realizacji podstawy programowej.
-
Zobowiązanie dotyczące zapewnienia, że dziecko będzie przystępować do egzaminów na koniec roku szkolnego.
Edukacja domowa: plusy i minusy
Edukacja domowa ma wiele plusów. Jednym z największych jest to, że dzieci nie muszą się stresować licznymi sprawdzianami, kartkówkami czy odpowiadaniem przy tablicy przez cały rok szkolny. Podchodzą do egzaminów raz w roku ze wszystkich przedmiotów omawianych w danym roku szkolnym. Taki model nauki daje uczniom na edukacji domowej dużo czasu na rozwijanie swoich zainteresowań i poznawanie samego siebie.
Przedstawimy Wam teraz poszczególne wady i zalety edukacji domowej.
Zalety edukacji domowej:
-
Dziecko rozwija się w swoim tempie - w szkołach dzieci są kategoryzowane ze względu na wiek, a nie umiejętności. Przez to bywa tak, że niektóre dzieci muszą gonić za przerobionym materiałem, a inne wręcz nudzą się na lekcjach. Praktykując edukację domową, omawiany materiał jest dostosowany do umiejętności dzieci.
-
Optymalna ilość czasu i uwagi - czasami 45 minut lekcji, wliczając w to kwestie organizacyjne i uspokajanie klasy to zbyt mało czasu na przekazanie odpowiedniej ilości materiału. Zwłaszcza gdy nauczyciel nie tylko sprawdza obecność, ale także sprawdza zadania domowe, robi kartkówki czy przepytuje przy tablicy. Przy tradycyjnym modelu szkoły nie ma szans na indywidualny rozwój dziecka i na poświęcenie mu optymalnej ilości czasu i uwagi. Statystycznie na jedno dziecko w klasie przypada 3 minuty uwagi nauczyciela. Przy edukacji domowej nie mamy takiego problemu.
-
Innowacyjność i kreatywność - praktykując edukację domową nic nas nie ogranicza. Możemy przekazywać wiedzę w dowolny sposób - czy w trakcie podróży, czy podczas robienia różnorodnych doświadczeń. Ogranicza nas tylko nasza kreatywność. Mamy nieograniczone możliwości nauki.
-
Edukacja domowa to również więcej czasu wolnego dla uczniów - ideą tego modelu jest to, że dzieci nie mają prac domowych, nie muszą się uczyć do codziennych kartkówek czy sprawdzianów. Rodzicom odpadają również kwestie organizacyjne związane z odpytywaniem czy sprawdzaniem listy i uciszaniem, a także poświęcają swoją uwagę tylko swojemu dziecku lub swoim dzieciom, a nie 30 osobowej klasie. W praktyce edukacja domowa trwa około 3-5 godzin dziennie.
-
Edukacja domowa rozwija również relacje między dzieckiem a rodzicem. Wspólne rozwiązywanie problemów i zabawa sprawiają, że dziecko wie, że ma duże oparcie w swoich rodzicach.
Wady edukacji domowej:
Tak jak wszystko również edukacja domowa ma pewne minusy, z którymi trzeba się skonfrontować, tj.:
-
Rodzice podczas nauki często nie dysponują tyloma pomocami naukowymi, co są w szkole. Wiąże się to z dodatkowymi kosztami, chociażby zakup map, podręczników czy układanek. Na szczęście, żyjemy w czasach, gdzie każdy z nas ma dostęp do internetu i w łatwy sposób można temu zaradzić. Ponadto jest coraz więcej szkół przyjaznych edukacji domowej i chętnie użyczają pomocy.
-
Brak socjalizacji - oczywiście jest to mit, że dzieci w edukacji domowej nie mają kontaktu z rówieśnikami. Chociaż takie sytuacje mogą mieć miejsce, gdy nie zadbamy o te kontakty poza szkołą. Jeżeli chodzi o ilość wolnego czasu to dzieci na edukacji domowej mają go znacznie więcej, niż podczas uczęszczania do szkoły. Naszym zadaniem jest zadbanie o prawidłową socjalizację z rówieśnikami poza murami szkoły. Przykładowo można zapisać swoją pociechę na różnorodne zajęcia dodatkowe.
-
Niewystarczająca wiedza rodzica - o ile większość z nas nie martwi się o wiedzę z zakresu szkoły podstawowej, to schody się zaczynają w szkole średniej. W takiej sytuacji można pomyśleć o pomocy osób zewnętrznych, tj. korepetytorów. Bogatą ofertę zajęć dodatkowych znajdziesz na stronie BUKI.
-
Odpowiedzialność rodzica - rodzic czy rodzice mają 100% odpowiedzialność za zdobywaną wiedzę swojego dziecka. Edukacja domowa często wiąże się z brakiem możliwości swojej kariery zawodowej, ponieważ domowe nauczanie wymaga od nas czasu i pewnego rodzaju poświęcenia. Trzeba również wypracować w sobie i swoim dziecku pewną samodyscyplinę.
Jak zorganizować edukację domową dla dziecka?
Po dokonaniu formalności ze szkołą możecie przejść do organizacji domowej. Chodzi nam tutaj o przestrzeń i model pracy.
Powinniście zaplanować i przeanalizować poniższe aspekty:
-
Czy nauka będzie miała charakter sztywnych godzin czy raczej spontaniczny? Edukacja domowa ma wiele możliwości, trzeba się tylko nad nimi zastanowić. Czasami są dni, gdy widzimy, że nic dobrego z zajęć nie wyjdzie. Edukacja domowa daje nam taki komfort, że w środku tygodnia możemy zarządzić sobotę i poczekać z nauką na lepsze humory.
-
Ile czasu będą trwały lekcje? Czy standardowo 45 minut,? Jak długie będą przerwy? A może zajęcia będą prowadzone w systemie promodoro? Wszystko jest do ustalenia.
-
Pamiętaj, aby w swoim grafiku zajęć uwzględniać dzieciom czas na ruch, rozwijanie własnych zainteresowań czy czytanie książek i czas wolny.
-
Zapoznaj się z różnymi platformami edukacyjnymi, np. Eduelo czy Duolingo.
-
Pamiętaj, aby podążać zainteresowaniami swojego dziecka lub dzieci.
-
Korzystaj z programów edukacyjnych np. “Było sobie życie” czy inne bajki z tej serii.
-
Zachęcaj do czytania książek - różnorodnych.
-
Korzystaj z niecodziennych metod nauki, tj. aplikacji, kolorowanek, układanek, bajek, krzyżówek i doświadczeń.
-
Zorientuj się na temat edukacyjnych gier planszowych ciekawy pomysł na edukację domową.
-
Wygospodaruj czas na podróżowanie i wycieczki - podczas zajęć praktycznych dzieci uczą się zdecydowanie szybciej.
-
Nie zapominaj o nauce samodzielności - nie musisz być cały czas przy swoim dziecku podczas rozwiązywania zadań. Daj mu czas na bycie samym ze sobą i pozwól na samodzielne rozwiązywanie zadań.
Co to jest edukacja domowa? Wady i zalety edukacji domowej. Podpowiadamy, jak zorganizować edukację domową.
Od pewnego czasu edukacja domowa w Polsce staje się coraz popularniejsza. Nie jest ona jednak jeszcze powszechna. Wokół tego tematu krąży wiele mitów, m.in. takie, że dzieci, które uczestniczą w edukacji domowej nie rozwijają się prawidłowo, czy nie rozbudowują swoich umiejętności społecznych. Coraz więcej badań pokazuje, że nie jest to prawda, a wręcz przeciwnie - edukacja domowa bardzo często niesie ze sobą bardzo dużo zalet. Jesteście ciekawi jakich? Zapraszamy do zapoznania się z naszym artykułem!
Co to jest edukacja domowa?
Na początku wyjaśnimy Wam, co to jest edukacja domowa. Najprościej mówiąc, jest to spełnianie obowiązku szkolnego poza murami szkoły. Wielu osobom kojarzy się to z izolacją dziecka w domu. Jest to oczywiście największy z krążących mitów, jednak może tak się wydawać przez nazewnictwo tej edukacji. Najczęściej w takiej sytuacji dzieci uczą się w domu (chociaż coraz więcej rodzin, które prowadzą nomadowy tryb życia i łączą edukację domową z podróżowaniem). Za przekazywanie wiedzy odpowiedzialni są rodzice lub opiekunowie prawni.
Nie są potrzebne do tego dodatkowe klasyfikacje czy wykształcenie. Rodzice nie muszą mieć ukończonych studiów czy szkoleń. To właśnie oni są nauczycielami. Ważne jest to, że mimo edukacji domowej dziecko lub dzieci nadal są zapisane do szkoły. Posiadają legitymacje szkolną i może brać udział w zajęciach dodatkowych organizowanych przez szkołę. Różnica polega na tym, że na koniec każdego roku szkolnego dziecko podchodzi do egzaminu (klasyfikacyjnego) końcowego, który sprawdza przyswojona wiedzę. W edukacji domowej mogą brać udział wszystkie dzieci od 6 do 18 roku życia. W edukacji domowej nie ma sprawdzianów i ocen. Ideą tego modelu nauki jest dostosowywanie nauki do indywidualnego tempa nauki dziecka i odpowiedniego rozłożenia materiału. Jedyna weryfikacja przez szkołę jest podczas egzaminów klasyfikacyjnych. Termin zostaje ustalony indywidualnie między rodzicami a dyrektorem szkoły.
Podstawa prawna nauczania domowego
Dotychczas aby rozpocząć edukację domową rodzice musieli postarać się o opinie w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych. Jednak od lipca 2021 nadeszły pewne zmiany - zniesiono ten obowiązek. W praktyce oznacza to, że dosłownie każdy rodzic może starać się o przyjęcie swojego dziecka do dowolnej szkoły w Polsce. Wystarczy tylko złożyć poniższe dokumenty:
-
Wniosek dotyczący przyjęcia dziecka do konkretnej placówki (jeżeli mamy do czynienia ze zmianą szkoły).
-
Wniosek o pozwolenie na edukację domową.
-
Oświadczenie dotyczące zapewniania odpowiednich warunków do realizacji podstawy programowej.
-
Zobowiązanie dotyczące zapewnienia, że dziecko będzie przystępować do egzaminów na koniec roku szkolnego.
Edukacja domowa: plusy i minusy
Edukacja domowa ma wiele plusów. Jednym z największych jest to, że dzieci nie muszą się stresować licznymi sprawdzianami, kartkówkami czy odpowiadaniem przy tablicy przez cały rok szkolny. Podchodzą do egzaminów raz w roku ze wszystkich przedmiotów omawianych w danym roku szkolnym. Taki model nauki daje uczniom na edukacji domowej dużo czasu na rozwijanie swoich zainteresowań i poznawanie samego siebie.
Przedstawimy Wam teraz poszczególne wady i zalety edukacji domowej.
Zalety edukacji domowej:
-
Dziecko rozwija się w swoim tempie - w szkołach dzieci są kategoryzowane ze względu na wiek, a nie umiejętności. Przez to bywa tak, że niektóre dzieci muszą gonić za przerobionym materiałem, a inne wręcz nudzą się na lekcjach. Praktykując edukację domową, omawiany materiał jest dostosowany do umiejętności dzieci.
-
Optymalna ilość czasu i uwagi - czasami 45 minut lekcji, wliczając w to kwestie organizacyjne i uspokajanie klasy to zbyt mało czasu na przekazanie odpowiedniej ilości materiału. Zwłaszcza gdy nauczyciel nie tylko sprawdza obecność, ale także sprawdza zadania domowe, robi kartkówki czy przepytuje przy tablicy. Przy tradycyjnym modelu szkoły nie ma szans na indywidualny rozwój dziecka i na poświęcenie mu optymalnej ilości czasu i uwagi. Statystycznie na jedno dziecko w klasie przypada 3 minuty uwagi nauczyciela. Przy edukacji domowej nie mamy takiego problemu.
-
Innowacyjność i kreatywność - praktykując edukację domową nic nas nie ogranicza. Możemy przekazywać wiedzę w dowolny sposób - czy w trakcie podróży, czy podczas robienia różnorodnych doświadczeń. Ogranicza nas tylko nasza kreatywność. Mamy nieograniczone możliwości nauki.
-
Edukacja domowa to również więcej czasu wolnego dla uczniów - ideą tego modelu jest to, że dzieci nie mają prac domowych, nie muszą się uczyć do codziennych kartkówek czy sprawdzianów. Rodzicom odpadają również kwestie organizacyjne związane z odpytywaniem czy sprawdzaniem listy i uciszaniem, a także poświęcają swoją uwagę tylko swojemu dziecku lub swoim dzieciom, a nie 30 osobowej klasie. W praktyce edukacja domowa trwa około 3-5 godzin dziennie.
-
Edukacja domowa rozwija również relacje między dzieckiem a rodzicem. Wspólne rozwiązywanie problemów i zabawa sprawiają, że dziecko wie, że ma duże oparcie w swoich rodzicach.
Wady edukacji domowej:
Tak jak wszystko również edukacja domowa ma pewne minusy, z którymi trzeba się skonfrontować, tj.:
-
Rodzice podczas nauki często nie dysponują tyloma pomocami naukowymi, co są w szkole. Wiąże się to z dodatkowymi kosztami, chociażby zakup map, podręczników czy układanek. Na szczęście, żyjemy w czasach, gdzie każdy z nas ma dostęp do internetu i w łatwy sposób można temu zaradzić. Ponadto jest coraz więcej szkół przyjaznych edukacji domowej i chętnie użyczają pomocy.
-
Brak socjalizacji - oczywiście jest to mit, że dzieci w edukacji domowej nie mają kontaktu z rówieśnikami. Chociaż takie sytuacje mogą mieć miejsce, gdy nie zadbamy o te kontakty poza szkołą. Jeżeli chodzi o ilość wolnego czasu to dzieci na edukacji domowej mają go znacznie więcej, niż podczas uczęszczania do szkoły. Naszym zadaniem jest zadbanie o prawidłową socjalizację z rówieśnikami poza murami szkoły. Przykładowo można zapisać swoją pociechę na różnorodne zajęcia dodatkowe.
-
Niewystarczająca wiedza rodzica - o ile większość z nas nie martwi się o wiedzę z zakresu szkoły podstawowej, to schody się zaczynają w szkole średniej. W takiej sytuacji można pomyśleć o pomocy osób zewnętrznych, tj. korepetytorów. Bogatą ofertę zajęć dodatkowych znajdziesz na stronie BUKI.
-
Odpowiedzialność rodzica - rodzic czy rodzice mają 100% odpowiedzialność za zdobywaną wiedzę swojego dziecka. Edukacja domowa często wiąże się z brakiem możliwości swojej kariery zawodowej, ponieważ domowe nauczanie wymaga od nas czasu i pewnego rodzaju poświęcenia. Trzeba również wypracować w sobie i swoim dziecku pewną samodyscyplinę.
Jak zorganizować edukację domową dla dziecka?
Po dokonaniu formalności ze szkołą możecie przejść do organizacji domowej. Chodzi nam tutaj o przestrzeń i model pracy.
Powinniście zaplanować i przeanalizować poniższe aspekty:
-
Czy nauka będzie miała charakter sztywnych godzin czy raczej spontaniczny? Edukacja domowa ma wiele możliwości, trzeba się tylko nad nimi zastanowić. Czasami są dni, gdy widzimy, że nic dobrego z zajęć nie wyjdzie. Edukacja domowa daje nam taki komfort, że w środku tygodnia możemy zarządzić sobotę i poczekać z nauką na lepsze humory.
-
Ile czasu będą trwały lekcje? Czy standardowo 45 minut,? Jak długie będą przerwy? A może zajęcia będą prowadzone w systemie promodoro? Wszystko jest do ustalenia.
-
Pamiętaj, aby w swoim grafiku zajęć uwzględniać dzieciom czas na ruch, rozwijanie własnych zainteresowań czy czytanie książek i czas wolny.
-
Zapoznaj się z różnymi platformami edukacyjnymi, np. Eduelo czy Duolingo.
-
Pamiętaj, aby podążać zainteresowaniami swojego dziecka lub dzieci.
-
Korzystaj z programów edukacyjnych np. “Było sobie życie” czy inne bajki z tej serii.
-
Zachęcaj do czytania książek - różnorodnych.
-
Korzystaj z niecodziennych metod nauki, tj. aplikacji, kolorowanek, układanek, bajek, krzyżówek i doświadczeń.
-
Zorientuj się na temat edukacyjnych gier planszowych ciekawy pomysł na edukację domową.
-
Wygospodaruj czas na podróżowanie i wycieczki - podczas zajęć praktycznych dzieci uczą się zdecydowanie szybciej.
-
Nie zapominaj o nauce samodzielności - nie musisz być cały czas przy swoim dziecku podczas rozwiązywania zadań. Daj mu czas na bycie samym ze sobą i pozwól na samodzielne rozwiązywanie zadań.
