Ten artykuł dedykujemy wszystkim osobom, które mają przed sobą ogrom wiedzy do przyswojenia. Nie ważne, czy to przed maturą, sprawdzianem czy jakimkolwiek egzaminem. Czasami bywa tak, że mamy już dosyć nauki. Jesteśmy zbyt zmęczeni. Nie mamy siły czy chcemy odpocząć, dlatego też dzisiaj odpowiemy Wam na odwieczne pytanie - czy nauka przez sen jest możliwa?
Czy nauka przez sen działa?
Nauka przez sen to hipopendia - czyli forma nauki w innym stanie świadomości, np. podczas hipnozy czy snu. Naukowcy zaczęli interesować się tym tematem już w latach 40. XX wieku. Pierwsze doświadczenie było przeprowadzone na chłopcach, którzy byli na obozie letnim. Wszystkie dzieci obgryzały paznokcie. Przez ponad 50 nocy dzieci słuchały przez sen nagrania, że ich paznokcie są gorzkie. Doświadczenie trwało 5 tygodni. Po tym czasie w grupie, w której chłopcy odsłuchiwali nagrania 40% dzieci przestało obgryzać paznokcie, natomiast w grupie, gdzie nagranie nie było odtwarzane, wszyscy chłopcy mieli nadal z tym problem. Badanie to skończyło się jednak z falą krytyki. Od tej pory co jakiś czas badacze próbowali zgłębić powiązania między snem a nauką.
Może się to wydawać niektórym niemożliwe i dziwne, ale nauka przez sen jest możliwa, jednak pod pewnymi warunkami. Zgodnie z badaniami przeprowadzonymi przez naukowców nauka przez sen jest najefektywniejsza, gdy przed zaśnięciem zaczniemy się uczyć. Jest to związane z tym, że nasz mózg powtarza poznane informacje, wszystkie zdarzenia i wrażenia w początkowych fazach snu. Przywołuje on wspomnienia minionego dnia, dlatego dobrym sposobem jest odsłuchiwanie materiałów, których uczyło się w ciągu dnia. Niestety przez sen nie nauczymy się nowych rzeczy. Jest to zbyt obciążające dla naszego mózgu. Istnieje jednak szansa, że w przyszłości będziemy mogli przez sen uczyć się nowych rzeczy i tworzyć nowe wspomnienia. Oprócz tego musimy jednak mieć świadomość, że ze względów indywidualnych nauka przez sen nie będzie przynosiła takich samych efektów u wszystkich osób. Efektywność tej metody jest również zależna od wielu czynników, m.in.:
- Od jakości naszego snu - sen nie może być zbyt płytki, ani zbyt głęboki. Powinniśmy spać w tzw. warunkach idealnych.
- Odsłuchiwane nagranie nie powinno być dłuższe niż godzina - jest to faza snu, w której mózg najlepiej przetwarza informacje z minionego dnia.
- W metodzie tej bardzo ważne jest odprężenie i koncentracja.
Reasumując jednak wszystkie informacje na temat nauki podczas snu, jednoznacznie możemy stwierdzić, że:
- Przez sen można uczyć się piosenek, które poznaliśmy w ciągu dnia.
- Można również uczyć się słów i wyrażeń z języków obcych, które poznaliśmy w ciągu dnia.
- Jak również zapamiętywać położenie przedmiotów, które zostały skojarzone z zapachem - musimy w trakcie snu być poddani działaniu danego zapachu.
Nauka języków przez sen
Wiele osób wiąże nadzieję z nauką nowych słów czy nawet idiomów z języków obcych przez sen. Badanie przeprowadzone przez naukowców nie są jednoznaczne. Wynika z nich, że o ile nauka nowych słów przez sen nie przynosi żadnych dodatkowych efektów w porównaniu do osób, które śpią w ciszy, to jednak ma znaczenie w przypadku powtarzania wcześniej poznanych zwrotów. Osoby, które w ciągu dnia uczyły się nowych wyrażeń i słuchają ich później przez sen odnoszą lepsze wyniki od osób, które spały w ciszy. Jest to związane z tym, że przez pierwsze kilka godzin snu (2-3) nasz mózg jest w stanie relaksacji. W tym czasie utrwala i porządkuje wiedzę zdobytą w ciągu dnia. Niestety zdobywanie nowej wiedzy wiąże się z dodatkowym wysiłkiem i bodźcami, które są niemożliwe do przeprowadzenia podczas snu. Sen ma za zadanie wyciszenie naszego mózgu, tzw. reset i regenerację.
Bardzo wiele szkół językowych zachęca do praktykowania nauki przez sen. Powtarzanie materiału w ten sposób z dużym prawdopodobieństwem pozwoli na przyniesienie lepszych efektów. Najczęściej zaleca się odtwarzanie słówek czy danego fragment lekcji przed zaśnięciem i po zaśnięciu.
Na czym polega nauka przez sen?
Tak jak wspomnieliśmy, nauka przez sen polega na utrwalaniu wiedzy zdobytej w ciągu dnia. Dlatego też nauka przez sen polega na przetwarzaniu nowych bodźców, z którymi mieliśmy do czynienia w ciągu dnia. Pamiętajcie, że nowe bodźce, to nie tylko nowa dawka wiedzy. Jest ich bardzo dużo do przetworzenia po całym dniu pracy. Osoby, które chcą przetestować naukę przez sen, powinny być zrelaksowane i wypoczęte. Niestety, ale w przypadkach, gdzie mózg pracuje cały dzień na pełnych obrotach (np. intensywny dzień w szkole), będzie nie tylko zbyt zmęczony na taką aktywność, ale może to być również dla nas szkodliwe. Zbyt duży nadmiar aktywności sprawia, że nasz mózg się nie resetuje, inaczej mówiąc - nie odpoczywa, a bardzo ważne jest to, aby przez noc się zregenerował i był gotowy do działania podczas następnego dnia. Nie wypoczęty mózg sprawi, że następny dzień może być dla nas ciężki - gorzej będzie się skupić, zebierać myśli czy skupiać uwagę na konkretnych rzeczach. Naukowcy jednak są zgodni, co do tego, że sen jest dobrym sposobem na powtarzanie materiału.
Przyjrzymy się zatem, jakie są skuteczne sposoby nauki przez sen, aby zwiększyć efektywność przyswajanej wiedzy w ciągu dnia:
- Jeden sposób polega na nagraniu na dyktafon nowego materiału przyswojonego w ciągu dnia. Najlepiej sprawdzą się do tego zwroty czy słówka (dlatego też nauka przez sen jest polecana podczas nauki języków obcych). Nagranie takie należy słuchać około 30 min przed snem. Po zaśnięciu nasz mózg będzie powtarzał nowy materiał.
- Drugi sposób polega na powtarzaniu informacji podczas wchodzenia w fazę snu. Sposób ten jednak sprawdzi się tylko, gdy nie jesteśmy przemęczeni czy zestresowani. Zbyt duży natłok myśli sprawi, że nie uda nam się nic zapamiętać. Podczas snu nasz mózg się wycisza oraz pobudza układ nerwowy. Jest to stan podobny do medytacji i właśnie wtedy nasz mózg znacznie łatwiej przyswaja wiedzę i proces ten przebiega w stanie czuwania.
Zgodnie z tym co dzisiaj Wam przedstawiliśmy, nauka przez sen pozytywnie wpływa na zapamiętywanie materiału poznanego w ciągu dnia, dlatego też przed samym egzaminem nie ma sensu zarywać nocy nad książkami. Lepiej jest się wyspać, a jeszcze wcześniej w razie potrzeby skorzystać z pomocy korepetytorów BUKI.
