Wielu rodziców zastanawia się, jak rozpocząć naukę pisania literek i kiedy to zrobić. Dopiero gdy zacznie się naukę w szkole, czy może wcześniej? Niektórzy z nas (rodziców) czują presję co do pisania - chyba każdy słyszał o 3 latkach, które potrafią pisać lub czytać. Dużo zależy od preferencji dziecka. W tej kwestii dobrze jest zaufać swojej intuicji i rozpocząć naukę pisania w dobrowolnym przez siebie czasie. Umiejętność pisania zdobędą w końcu wszystkie dzieci - jedne wcześniej, drugie później. W dorosłym życiu nikt tego nie pamięta - czy dziecko potrafiło pisać w wieku 3 czy 7 lat. Podpowiemy Wam dzisiaj, kiedy zacząć naukę pisania i jakie są pomocne ćwiczenia. Pamiętajcie jednak, że najważniejsza jest cierpliwość systematyczność.
Nauka pisania literek - od czego zacząć?
Teoretycznie naukę pisania literek można rozpocząć stosunkowo wcześnie, jeżeli jednak chce się to zrobić, nie można zapomnieć o rozwijaniu motoryki małej. Im sprawniejsze dłonie dziecka, tym łatwiej jest nauczyć się pisać. Przed rozpoczęciem nauki, nie może zabraknąć zajęć związanych z malowaniem, lepieniem, wycinaniem, kolorowaniem czy nawlekanie. Wiele zabaw możemy wprowadzić już z roczniakami do codziennego rytuału. Dobrze też się sprawdzą zabawy sensoryczne z np. ryżem czy grochem. Pamiętajcie, że czasami pozornie zwykłe czynności również sprzyjające rozwojowi nowych umiejętności np. robienie ciasteczek, ubieranie się czy samodzielne mycie. Jest również wiele zabawek, które wspomagają sprawność dłoni dzieci np. sortery czy przekładanki. Więcej o rozwijaniu motoryki małej znajdziecie tutaj.
Warto pamiętać, że dzieci uczą się poprzez zabawę, a nie siedzenie w ławce i rysowanie szlaczków. Początkowo będzie to dla nich ciekawe, jednak po pewnym czasie stanie się nudne, dlatego też uważamy, że naukę w ten sposób należy odłożyć na bok - zwłaszcza w domu. Dzieci chętnie się uczą, gdy zajęcia są urozmaicone i ciekawe. Początkowo dobrze jest zachęcać do tzw. bazgrania. Można to robić na wiele ciekawych sposób np. kredą po chodniku czy tablicy albo patykiem po piasku.
Uwaga! Wspomnieliśmy już, że bardzo ważna jest motoryka mała. Nie można jednak zapomnieć również o motoryce dużej - wychodzeniu na plac zabaw, jeździe na rowerze czy hulajnodze. Wszystkie te czynności również wpływają na efektywną naukę pisania.
Kiedy zacząć naukę pisania?
Co do zasady naukę pisania literek można rozpocząć stosunkowo wcześnie - nawet w okolicach 3 lat. Nie trzeba czekać, aż dziecko nauczy się pisać w szkole. Z powodzeniem każdy rodzic może opanować tę umiejętność ze swoją pociechą w domu. Jedna tak jak wspomnieliśmy - pisania nie zaczynamy od wręczenia dziecku kartki i długopisu ze szlaczkami. Jest to długi proces, który rozwija się w zasadzie od pierwszych miesięcy życia dziecka. Począwszy od przekładania zabawki z ręki do ręki, po zabawę sorterem i przekładankę, a następnie lepienie i wycinanie. Dopiero po opanowaniu tych umiejętności można zacząć myśleć o nauce pisania. Trzeba pamiętać również o tym, żeby dziecko się nie zniechęciło. To musi być zabawa i frajda, a nie zadania „za karę”. Jak tylko zobaczysz, że dziecko wykazuje niechęć do nauki pisania liter - odpuść na pewien czas. Na wszystko przyjdzie pora, zwłaszcza jeżeli masz w domu 3 czy 4 latka.
Ćwiczenia do pisania literek
Ćwiczeń do nauki pisania literek jest bardzo dużo. Wiele poradników proponuje rozpocząć naukę od rysowania drogi w labiryncie, kolorowania i rysowania. Następnym etapem mogą być ćwiczenia grafomotoryczne - jest to rysowanie po śladzie liter, łączenie kropek czy przerysowywanie rysunków na kartkę obok. Kolejnym etapem mogą być szlaczki - wszystkie te ćwiczenia są ważne, jednak mogą być nudne dla dzieci. Zwłaszcza że najmłodsi najlepiej uczą się przez zabawę, dlatego naukę można urozmaicać na różne sposoby - np. zamiast pisania w zeszycie można pisać w kaszy, w piasku czy wyklejać litery z plasteliny.
Poniżej przedstawiamy kilka propozycji nauki pisania literek:
- Do nauki przydadzą się plansze z literami. Początkowo dziecko może rysować po nich palcem, następnym krokiem jest przenoszenie wzoru litery np. na piasek. Jest to zabawa, która pozwala na poznawanie nie tylko liter, ale również kształtów - można ją dowolnie urozmaicać.
- Kolejny krok to taka sama zabawa, jednak nie na piasku, a na tablicy kredowej.
- Następne to samo ćwiczenie przenosimy na kartkę papieru.
- Dzieci mogą poznawać kształt liter również przez układanie kamyczków, kasztanów czy innych podobny przedmiotów. Ważne, aby układać je na planszy z dużą literą - jedna litera na całą kartkę A4. Po opanowaniu tego poziomu można układać literę obok planszy - odwzorowywać ją.
- Wyklejanie liter z plasteliny to również sposób na ich poznanie.
- Kolejna nasza propozycja to zabawa w wyszukiwanie liter - na kartce papieru należy napisać w sposób chaotyczny litery (dużo różnych liter, mogą się również powtarzać), a na kartce obok przedstawić literę, którą dziecko musi znaleźć w tej rozsypance.
- Polecamy również książki do nauki literek np. „Literkowa książka”, „Nauka czytania”, „Abecadło pod lupą”.
- Inna zabawka, którą warto wziąć pod uwagę to magnetyczne układanki, np. taka jak tutaj.
Nauka pisania literek - jak sprawić, żeby była łatwiejsza?
Naukę najlepiej zacząć od pisania liter drukowanych. Wybierając artykuły piśmiennicze, zwracaj na nie szczególną uwagę. Ołówek do pisania powinien być miękki i trójkątny (będzie lepiej leżał w małej dłoni). Do prawidłowego trzymania ołówka sprawdzą się również gumowe nakładki. Naukę pisania początkowo można rozpocząć na białej kartce, jedna później dobrze jest się zaopatrzyć w zeszyt w kolorowe linie. Zadbaj również o odpowiednie miejsce do nauki - posprzątaj biurko, dostosowane do wzrostu dziecka i odpowiednie oświetlenie. Podczas nauki można posiłkować się wesołymi bajkami, które wspomagają naukę pisania.
Pamiętaj, że nauka pisania liter to ma być zabawa - można pisać po zaparowanej szybie, kupić literkowy makaron do zupy czy nawet frytki. Litery są z nami wszędzie. Wszystko możemy zamienić na zabawę i odkrywanie świata. Dobrze jest powiązać naukę z zainteresowaniami dziecka. Przykładowo - interesuje się samochodami? Można każdemu z nich nadać imię (inną literę), a z literkowych plansz przygotować garaże. Obecnie mamy nieograniczone możliwości co do nauki dzieci.
Nauka pisania literek od A do Z
Skoro zapoznaliście się z ogólnymi informacjami i radami na temat nauki pisania literek, przejdziemy teraz innych ważnych kwestii. Idąc w myśl zasady, że im wcześniej, tym lepiej, musicie pamiętać o:
- Naukę pisania liter zaczynamy na placu zabaw - chodzi tutaj głównie o motorykę dużą i ogólne usprawnianie dziecka. Podczas pisania biorą udział prawie wszystkie partie ciała.
- Nie można zapominać o nauce jazdy na rowerze czy hulajnodze. Pozwoli to na rozwinięcie koordynacji wzrokowo-ruchowej czy orientacji w przestrzeni (obie te umiejętności są ważne podczas nauki pisania).
- Ćwiczenie obręczy barkowej, np. wymachy, rzucanie, wspinanie się, łapanie baniek mydlanych czy rysowanie po dużych kartkach papieru.
- Należy również pamiętać o prawidłowym rozwijaniu motoryki małej. Doskonale się tutaj sprawdzi plastelina, piasek, ściskanie gąbki, lepienie ciasta itp.
- Kolejnym etapem jest rozwijanie koordynacji wzrokowo-ruchowej. Tutaj dobrze się sprawdzą zabawy związane z budowaniem klocków według określonego schematu, układanki, rzucanie piłki do celu czy puzzle.
- Podczas pisania trzeba pamiętać o prawidłowej pozycji. Meble powinny być dostosowane do wzrostu dziecka. Ważne jest dbanie o kręgosłup i miednice dziecka oraz prawidłowe oświetlenie.
Jak widzicie, nauka literek nie musi być trudna. Może być również świetną zabawą. Czasami jednak potrzebujemy pomocy kogoś bardziej doświadczonego, dlatego w razie wątpliwości zachęcamy do zapoznania się z ofertą BUKI.
