Psychologia to w każdym roku kierunek wybierany przez tysiące studentów w Polsce. Można powiedzieć, że zmieniają się mody, trendy i tendencje rynkowe, a na studia psychologiczne nadal jest stały i duży popyt. W tym tekście przyjrzymy się bliżej specyfice tego kierunku studiów. Postaramy się także znaleźć odpowiedź na pytanie pt. dlaczego właściwie warto studiować psychologię i co oferują studia psychologiczne?
Pamiętaj, że jeśli badanie mechanizmów organizujących i działanie ludzkiej psyche wydaje Ci się “twoją” domeną lub po prostu chciałbyś zacząć zgłębiać swoją wiedzę już teraz, niezależnie od studiów na psychologii albo przed tymi studiami, masz do dyspozycji mnóstwo wartościowych narzędzi. Jednym z najciekawszych są na pewne fachowe korepetycje z psychologii, które możesz wyszukiwać w katalogu lekcji prywatnych serwisu BUKI.
Studia psychologiczne - jak się dostać i ile trwają?
W zdecydowanej większości wypadków studia na kierunku psychologia należą do kierunków jednolitych magisterskich. Oznacza to przede wszystkim dwie rzeczy:
- Aby dostać się na psychologię nie musisz wcześniej ukończyć żadnego innego kierunku. Wystarczy Ci dyplom maturalny.
- Twoje studia będą trwać 5 lat a po ich ukończeniu oraz obronie pracy otrzymasz tytuł magistra psychologii. Nie można skończyć studiów z “połowicznym” tytułem, takim jak np. licencjat.
Jeżeli w ciągu studiów rozmyślisz lub nie będziesz w stanie zaliczyć któregoś z przedmiotów, problem będzie poważniejszy niż w przypadku studiów licencjackich. To samo dotyczy warunków, z jakimi wiążą się na przykład kredyty studenckie (ten faktor niektórzy studenci siłą rzeczy też powinni brać pod uwagę).
Można znaleźć “na rynku” oferty studiów psychologicznych trwających 3 albo 3,5 roku. Tutaj jednak pojawiają się dwie główne wątpliwości. Pierwsza z nich to koszt: “przyspieszone” kursy psychologii na ogół są oferowane przez prywatne uczelnie, co oznacza konieczność płacenia ze studiów. Druga z wątpliwości dotyczy jakości nauczania: niektóre z uniwersytetów udostępniających psychologię trwającą 3 albo 3,5 roku są bardzo nisko plasowane w rankingach.
Kryteria kwalifikacji zależą zaś od konkretnej uczelni. Na ogół punktuje się 3 przedmioty:
- Język polski
- Wybrany język obcy
- Dowolny przedmiot
Pamiętaj przy tym, że w zależności od uniwersytetu różne mogą być nie tylko kryteria kwalifikacji, ale także próg przyjmowalności. Na przykład Uniwersytet Warszawski zastrzega, że na studia psychologiczne będą przyjmowane tylko osoby, które w ramach postępowania kwalifikacyjnego uzyskały co najmniej 50 punktów. Z kolei na innych uczelniach na studia psychologiczne możesz dostać się w ramach II, a niekiedy nawet III naboru, co oznacza, że rekrutacja jest prowadzona niemal do października a przyjęcie na studia wymaga de facto tylko złożenia papierów i uiszczenia opłaty rekrutacyjnej.
Czytaj również: "Studia prawnicze - ile trwają i czy warto?"
Czy studia psychologiczne mają sens?
Psychologia to jeden z tych kierunków, które mają do zaoferowania szerokie spektrum naprawdę wartościowych korzyści. Po pierwsze, jest to kierunek wysoce intelektualny oraz ciekawy poznawczo. Formalnie psychologia przynależy co prawda do kierunków humanistycznych, a więc tak, jak na przykład filologia polska. Różnica w intelektualnej wartości studiów jest jednak ogromna. Studiując psychologię, będziesz uczył się rzeczy istotnych i naprawdę ciekawych, które w znaczny sposób przyczynią się do lepszego rozumienia rzeczywistości. Już sama historia rozwoju psychologii jest fascynująca: od Freuda (czy jeszcze wcześniejszej niż Freud refleksji psychologicznej uprawianej przez filozofów), aż po stricte nowoczesne kierunki, które praktycznie całkowicie odrzucają psychoanalizę oraz kluczowe dla psychoanalizy koncepcje.
Jaki rodzaj myślenia o ludzkiej psychice trafi do Ciebie najbardziej? Czy będzie to psychologia głębi, psychologia egzystencjalna, psychologia humanistyczna czy też psychologia poznawcza? Przekonasz się o tym w trakcie studiów na psychologii, a będzie to jedynie niewielka część całego materiału, jaki przyswoisz w ciągu 5 lat nauki.
Jak natomiast przedstawiają się korzyści bardziej praktyczne? Zacznijmy od statystyk dotyczących zarobków. Według oficjalnych danych za rok 2022 przedstawiały się one następująco:
- Średnio osoba pracująca w zawodzie psychologa zarabia niecałe 4700 złotych brutto miesięcznie
- Około 25% psychologów zarabia ponad 4700 złotych brutto miesięcznie
- Około 25% psychologów zarabia poniżej 4700 złotych brutto
4700 PLN brutto w skali miesiąca to około 3500 złotych netto, zależnie od formy zatrudnienia. Nie jest to więc dużo, ale sporą zaletą są właściwie nieograniczone możliwości zdobywania kolejnych kompetencji i zwiększania swoich zarobków. Jeżeli przyjmiemy, że “bazowym” zawodem dla osoby po studiach psychologicznych będzie praca w charakterze np. doradcy HR, psychologa czy doradcy rodzinnego, to potem można uczyć się dalej i zdobywać specjalizacje w takich chociażby zakresach, jak:
- Psychoterapueta
- Psycholog kliniczny
- Psycholog biznesu
Osoby po studiach psychologicznych mogą też, rzecz jasna, zajmować się szeroko rozumianym coachingiem, który jest obecnie dość modny. Możesz też kontynuować karierę uniwersytecką i rozpocząć pisanie pracy doktorskiej, co wiąże się ze stypendium oraz innego typu benefitami.
Studia psychologiczne - jaką uczelnię wybrać? Praktyczne wskazówki dla przyszłych studentów
Jest kilka czynników, które należy wziąć pod uwagę przy wyborze wydziału, na którym będziemy studiować psychologię. Po pierwsze więc: najwyższy poziom nauczania oferują uczelnie publiczne, co potwierdzają wszelkiego rodzaju rankingi. Na przykład według danych prestiżowego rankingu Perspektywy za rok 2023 TOP 5 polskich uczelni do studiowania psychologii wygląda następująco:
- Uniwersytet Warszawski
- Uniwersytet Humanistycznospołeczny w Warszawie
- Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
- Uniwersytet Wrocławski
- Uniwersytet Gdański
Ogółem, w pierwszej 10 najwyżej notowanych wydziałów psychologii jedynym “wyjątkiem od reguły” jest Uniwersytet Humanistycznospołeczny w Warszawie: pozostałe uczelnie to uniwersytety publiczne. Na 10 miejscu znajduje się też Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie, która jest jednak przypadkiem szczególnym ze względu na długą tradycję tej uczelni oraz jej ogólną specyfikę.
Kolejna ważna rzecz: przy wyborze studiów psychologicznych zawsze najpierw sprawdzaj dostępne plany zajęć dla już istniejących roczników. Pomoże Ci to zorientować się odnośnie generalnego profilu studiów, ilości ciekawych przedmiotów oraz ilości przedmiotów, które są raczej zbyteczne (tego rodzaju kursy znajdują się w ofercie właściwie każdych studiów a ich główną racją istnienia jest chyba konieczność utrzymywania zatrudnionej na uczelni kadry akademickiej.
Pożyteczną wskazówką jest też profilowanie uczelni pod kątem obecności wśród pracowników naukowych znanych osobistości, uznawanych za niekwestionowane autorytety w swoich dziedzinach. Sprawdzaj też dostępne w toku studiów specjalizacje oraz program zajęć dla każdej z nich. Dla przykładu Uniwersytet Warszawski, a więc, według rankingu Perspektyw, siedziba najlepszego w Polsce wydziału psychologii, już na etapie 5-letnich studiów magisterskich prowadzi takie specjalizacje, jak między innymi:
- Neuropsychologia
- Specjalizacja psychoterupetyczna
- Psychologia sądowa
- Psychologia kliniczna
- Psychologia biznesu
- Wspieranie rozwoju osobowości
Jeżeli natomiast posiadasz już określone preferencje psychologiczne (np. uznajesz psychologię poznawczą i odrzucasz wszelkie nurty wywodzące się z psychoanalizy), możesz także weryfikować preferencje i orientację Twoich potencjalnych wykładowców tak, aby były możliwie jak najbardziej zgodne z Twoimi (przeważnie wystarczy w tym celu przejrzeć dostępne w sieci publikacje danego wykładowcy).
