Wielu z nas staje w obliczu faktu, że we współczesnym świecie coraz trudniej jest nawiązać komunikację zarówno ze sobą, jak i z innymi. Ważnym czynnikiem dla zdolności do skutecznego nawiązania komunikacji jest inteligencja emocjonalna. Jeśli chodzi o szczęście i sukces w relacjach, karierze, życiu prywatnym kwestie inteligencji emocjonalnej (EQ) są tak samo ważne jak bardziej znane nam zdolności intelektualne (IQ). Potrzebujemy inteligencji emocjonalnej, aby zamieniać intencje w działania, podejmować rozsądne decyzje w ważnych dla nas sprawach, tworzyć związki z innymi ludźmi w sposób produktywny i bezpieczny.
Czym jest inteligencja emocjonalna?
Inteligencja emocjonalna to umiejętność identyfikowania, wykorzystywania, rozumienia i zarządzania własnymi emocjami, konstruktywnego łagodzenia stresu, skutecznej komunikacji, pokonywania trudności, rozwiązywania konfliktów i współodczuwania. Ta umiejętność pozwala również rozpoznać i zrozumieć emocje i uczucia innych ludzi. Oznacza to zrozumienie sygnałów niewerbalnych, które rozpoznają się i wpływają na jakość dogadywania się z ludźmi.
Umiejętności inteligencji emocjonalnej nie są wrodzone. Można nauczyć się inteligencji emocjonalnej w dowolnym momencie swojego życia. W ten sposób każdy może stać się posiadaczem kompetencji społecznych i emocjonalnych, znanych jako inteligencja emocjonalna.
Ważne jest, aby pamiętać, że istnieje różnica między nauczeniem się inteligencji emocjonalnej a stosowaniem tej wiedzy w praktyce. Po prostu dlatego, że kiedy wiesz, że musisz coś zrobić, nie oznacza to, że to robisz, zwłaszcza jeśli jesteś w stresie, który często zmienia najlepsze intencje. Aby trwale zmienić zachowanie i nie ulec presji okoliczności, warto nauczyć się bezpośrednio przezwyciężać stres w życiu i w relacjach, aby pozostawać świadomym.
Inteligencja emocjonalna zazwyczaj określa się według czterech charakterystyk:
- Samoświadomość. Człowiek jest świadomy własnych emocji i tego, jak one wpływają na jego myśli i zachowanie. Zna swoje mocne i słabe strony, jest dość pewny siebie.
- Samozarządzanie. Człowiek jest w stanie kontrolować swoje impulsywne uczucia i zachowania, zarządzać swoimi emocjami w zdrowy sposób, podejmować inicjatywę, zachowywać się zgodnie z zobowiązaniami i dostosowywać się do zmieniających się okoliczności.
- Świadomość społeczna. Człowiek rozumie odczucia, potrzeby i problemy innych ludzi, reaguje na ich sygnały emocjonalne, czuje się komfortowo w społeczeństwie i rozpoznaje dynamikę sił w grupie lub organizacji.
- Zarządzanie relacjami. Człowiek wie jak rozwijać i utrzymywać kontakty, inspirować i wpływać na innych ludzi, efektywnie pracować w zespole i kierować konfliktami.
Dlaczego inteligencja emocjonalna jest ważna?
Najbardziej sukcesywni ludzie, którzy żyją pełnią życia, nie zawsze posiadają wysoką inteligencję. Prawdopodobnie znacie ludzi, którzy studiują genialnie, ale jednocześnie są niekompetentni społecznie i nie odnoszą sukcesów w pracy lub w związkach osobistych. Sama zdolność intelektualna nie wystarcza do osiągnięcia sukcesu w życiu. IQ pomoże dostać się do szkoły, ale to EQ pomoże poradzić sobie ze stresem i emocjami przed egzaminami końcowymi. IQ i EQ występują w tandemie i są najskuteczniejsze, gdy pomagają sobie nawzajem.
Inteligencja emocjonalna wpływa na:
- Wyniki w szkole lub w pracy. Ten typ inteligencji pomaga zorientować się w trudnych sytuacjach na uczelni lub w miejscu pracy, prowadzić i motywować innych, odnosić sukcesy w karierze. W rzeczywistości, jeśli chodzi o wybór kandydatów do pracy, wiele firm traktuje inteligencję emocjonalną tak samo jak umiejętności techniczne i przed zatrudnieniem korzysta z testów na inteligencję emocjonalną.
- Zdrowie fizyczne. Jeśli nie daje się sprawować kontrolę nad swoimi emocjami, wtedy nie daje się radzić sobie ze stresem. Może to prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Niekontrolowany stres prowadzi do wzrostu ciśnienia krwi, tłumienia układu odpornościowego, zwiększonego ryzyka zawału serca i udaru, przyczynia się do niepłodności i także przyspiesza starzenie się. Pierwszym krokiem do poprawy inteligencji emocjonalnej jest nauczenie się łagodzenia stresu.
- Zdrowie psychiczne. Nieopanowana emocjonalność i nerwowość wpływają również na zdrowie psychiczne, co czyni człowieka podatnym na trwogę i depresję. Jeżeli osoba nie jest w stanie zrozumieć siebie i zawiadywać swoimi emocjami, ryzykuje ona tym, że może nie być w mocy nawiązać silnych relacji, co sprawi, że może poczuć się samotną i odizolowaną na dłuższą metę.
- Związek. Gdy osoba pojmuje swoje uczucia i radzi sobie z nimi, to ona lepiej potrafi wyrazić je i zrozumieć je u innych. Pozwala to skuteczniej porozumiewać się i budować bardziej jakościowe więzi zarówno w pracy, jak i w życiu osobistym.
Czym jest inteligencja społeczna i dlaczego ona jest ważna?
Inteligencja społeczna jest ściśle związana z emocjonalną. Nasze emocje ewoluowały, aby służyć celom społecznym, które pozwalają nam przetrwać. Ważna jest umiejętność odróżnienia przyjaciela od wroga, utrzymuje to układ nerwowy w stanie równowagi, dzięki czemu m.in. czujemy się kochani i szczęśliwi. Ta zdolność zależy od udanych kontaktów emocjonalnych, jest ona niewerbalną i łączy człowieka z innymi ludźmi i ich emocjami.
Społeczno-emocjonalne komunikowanie się może m.in. natychmiast przekazać:
- życzliwość lub nieprzyjazność innej osoby wobec nas;
- interes innej jednostki wobec nas;
- opiekę innej persony nad nami.
Zdolności personalne i interpersonalne wzmacniają się nawzajem - świat jest przestrzenią społeczną i my jesteśmy społecznymi istotami.
