Wybór odpowiedniego kierunku studiów wyższych, to jedna z tych decyzji, które potrafią w największym stopniu zdeterminować nasze przyszłe życie. Wydaje się to przesadzoną opinią? A jednak. Znając prawdziwe historie ludzi, często przekonujemy się, że ich życie ułożyło się w taki, a nie inny sposób w ogromnej mierze właśnie dzięki wybranym studiom. Co ciekawe, zdarza się, że przy dokonaniu najlepszego wyboru pomaga nam przypadek. Czasami zaś znaczenie ma też przysłowiowy „podszept intuicji”.
Innymi słowy, najlepsze kierunki studiów dla nas to nie zawsze te same wybory, których dokonalibyśmy w pierwszym momencie. Bywa, że trzeba najpierw odbić się od jednego lub dwóch innych kierunków, aby w końcu trafić na ten naprawdę odpowiedni. Oczywiście jednak, najlepiej byłoby znaleźć właściwy, opłacalny i przyszłościowy kierunek studiów wyższych już na początku, przy pierwszym podejściu.
Czym jednak kierować się przy takim wyborze? Jakie są najpopularniejsze kierunki studiów i czy kierunek teoretycznie przyszłościowy zawsze przyniesie nam zatrudnienie oraz dobre pieniądze? Co jeszcze jest ważne dla naszej przyszłej kariery, poza samą nauką akademicką? Razem z ekspertami serwisu BUKI odpowiadamy na te, oraz inne pytania, które są związane z kwestią wyboru najlepszego kierunku studiów.
Opłacalne kierunki studiów - to jakie?
Różne portale co roku w okresie rekrutacji publikują teksty, prezentujące najlepsze kierunki studiów, najbardziej przyszłościowe kierunki studiów, kierunki studiów, po których jest praca, i tak dalej. Czy jednak, wybierając ścieżkę edukacji akademickiej, warto sugerować się tego rodzaju listami? Niestety, niekoniecznie.
Listy najlepszych czy też najbardziej przyszłościowych kierunków studiów przeważnie bazują na uogólnieniach, które wcale nie muszą przekładać się na indywidualną sytuację czyjejś osoby.
Doskonałym przykładem jest tutaj informatyka. Wiele branżowych portali klasyfikuje ten kierunek studiów jako jeden z najbardziej przyszłościowych, ponieważ:
- Na rynku wciąż brakuje specjalistów IT
- Spora część ogłoszeń o pracę dotyczy stanowisk z dziedziny IT
- Wszystkie czynniki wskazują na to, że szeroko rozumiany sektor IT będzie wciąż się rozwijać
Pozornie sytuacje może wydawać się więc prosta: ukończenie studiów na informatyce to niemal gwarancja pracy oraz wysokich dochodów. Praktyka okazuje się jednak znacznie bardziej skomplikowana, co potwierdzają sami informatycy.
Co na temat studiów informatycznych można usłyszeć od specjalistów IT, którzy faktycznie pracują w tej dziedzinie? Przyjrzyjmy się temu nieco bliżej, ponieważ kwestia wydaje się naprawdę ciekawa:
- Mimo bardzo chłonnego rynku, ukończenie studiów na informatyce nie daje żadnej gwarancji pracy. Zazwyczaj na starcie informatyk jest na stażu, gdzie weryfikowane są jego umiejętności oraz zdolność do nauki
- Druga opcja to jest inkubator, gdzie płaca jest nieco lepsza i odbywa się bliżej realnego projektu dla klienta.
- Trzecia opcja, własny projekt własny, którym można się pochwalić + informatyk jest „wyskillowany” w technologiach, których wymaga dana pozycja.
Jakie stąd wnioski? Samo ukończenie studiów na informatyce (przedstawianej często jako absolutnie topowy kierunek studiów i właściwie pewna gwarancja zatrudnienia), tak naprawdę jeszcze niczego nie daje. O wiele bardziej, niż „papierek”, liczą się konkretne umiejętności, jak np. technologie webowe, technologie związane z grami, Backend + Frontend, AWS, Azure czy Google Cloud.
Czyli reasumując, znajomość podstaw programowania, podstaw baz danych, algorytmiki nie daje żadnej gwarancji, trzeba znać konkretne technologie, które robią z tego prawdziwy użytek.
Dlaczego jednak poświęciliśmy informatyce tak dużo miejsca? Ponieważ sytuacja z tym kierunkiem bardzo dobrze obrazuje ogólniejszą zasadę, według której studia same w sobie bardzo rzadko są w stanie zagwarantować pracę. De facto znacznie ważniejsze, niż sam pobyt na określonym kierunku studiów, będzie dla nas to, co robiliśmy w trakcie nauki i jak dużo przydatnych w praktyce kompetencji udało się nam nabyć.
Stąd zaś płyną bardzo ważne wnioski dotyczące tego, czym należy się kierować przy wyborze kierunku studiów.
Jak wybrać kierunek studiów? Kiepski informatyk vs świetny polonista
Powyżej była mowa o tym, że różnego rodzaju dane statystyczne tak naprawdę nie powinny odgrywać większej roli, przy wyborze studiów. Istnieją jednak wyjątki od tej reguły. Chodzi tutaj przede wszystkim o porównanie perspektyw po skończeniu tego samego kierunku, ale na różnych uczelniach.
Załóżmy, że będzie to filologia polska. Sięgamy po stronę Ogólnopolskiego Systemu Monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów. Od razu widzimy bardzo duże różnice pomiędzy tym samym kierunkiem studiów wyższych na różnych uczelniach.
Tak prezentują się statystyki losów absolwentów kierunku filologia polska na UAM w Poznaniu (czołówka rankingu):
Teraz dla porównania sprawdzamy ten sam kierunek studiów, ale z samego dołu listy rankingowej. Będzie to filologia polska na Uniwersytecie Szczecińskim:
Jak widać, różnica jest ogromna. Najprostsze wytłumaczenie? Jakość kształcenia. Najwidoczniej, osoby kończące filologię polską na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu zyskują umiejętności, które potem realnie przydają się na rynku pracy.
Z pewnością warto więc porównywać statystyki tego samego kierunku studiów na różnych uniwersytetach. To jednak stanowi tylko dodatkową pomoc. Nie zyskujemy w ten sposób odpowiedzi na podstawowe pytanie, a mianowicie: jaki wybrać kierunek studiów?
Rzecz jednak w tym, że odpowiedź na to pytanie zawsze będzie kwestią w ogromnej mierze indywidualną. Wybierając kierunek studiów, przede wszystkim należy brać pod uwagę następujące czynniki:
- Czy jesteśmy dobrzy w danej materii? Jeśli posiadamy np. naturalne zdolności językowe, wybranie filologii języków obcych najpewniej okaże się lepszym wyborem, niż próba studiowania „na siłę” na przykład informatyki.
- Na ile orientujemy się w określonej dziedzinie jeszcze przed rozpoczęciem studiów? Rozpoczynanie studiów z nastawieniem, że wszystkiego dowiemy się od wykładowców, to niestety najgorsze możliwe podejście.
- Czy dany kierunek studiów naprawdę nas interesuje? Wbrew pozorom, jest to bardzo ważny czynnik. Na studiach, które będą dla nas rzeczywiście interesujące, o wiele łatwiej przyjdzie nam samodzielnie zgłębiać poszczególne dziedziny, zadawać pytania, rozwijać swoją wiedzę i nabywać nowe umiejętności.
Trzy opisane powyżej czynniki generalnie będą determinować losy naszej kariery zawodowej w większym stopniu niż to, czy wybrany kierunek studiów jest zaliczany do przyszłościowych. Dobry nauczyciel języków obcych, redaktor tekstów czy pisarz znajdą pracę o wiele łatwiej, niż ktoś, kto co prawda zdobył tytuł z informatyki, kognitywistyki lub finansów i zarządzania, jednak nie posiada żadnych konkretniejszych umiejętności w swojej dziedzinie.
Najlepsze kierunki studiów w 2021 roku: trochę statystyk
Kierunek studiów najlepiej jest dobierać pod siebie, analizując swoje własne preferencje oraz zdolności. Tym niemniej, odrobina wiedzy na temat panujących tendencji rynkowych z pewnością nam nie zaszkodzi. Ciekawe konkluzje przynosi raport organizacji Hays z roku 2019. Dokument ten precyzuje między innymi, jakiego rodzaju umiejętności będą w niedługiej przyszłości najczęściej poszukiwane na rynku pracy:
- kompetencje techniczne: 43%
- kompetencje menedżerskie: 32%
- kompetencje IT: 27%
- kompetencje w sprzedaży: 26%
- kompetencje językowe: 16%
- kompetencje w zakresie finansów i księgowości: 14%
- marketing: 9%
- administracja: 7%
- HR: 5%
Co ciekawe, pracodawcy jednocześnie podkreślają rosnące znaczenie tzw. kompetencji miękkich, a więc między innymi:
- Zdolności do nauki
- Umiejętności pracy w zespole
- Dyspozycyjności
- Determinacji
Ceniona jest także elastyczność, ale to wynika bardziej z zapotrzebowania na coraz to nowe zawody, gdzie trzeba łączyć ze sobą umiejętności z różnych dziedzin. Dla przykładu: łączna znajomość prawa oraz języka portugalskiego z pewnością ułatwi nam zdobycie kompetencji tłumacza przysięgłego w tym języku. Osób posiadających taki dyplom jest zaś w całej Polsce zaledwie kilkadziesiąt, co z dużą dozą pewności oznacza nie tylko sporo możliwości zatrudnienia, ale też wysokie zarobki.
Wybierając studia warto więc samodzielnie analizować i wiązać ze sobą różne fakty, zamiast bazować na pozorne czasami wiedzy, jaką oferują nam różnego rodzaju listy, przedstawiające najlepsze kierunki studiów czy kierunki studiów, po których są najwyższe zarobki. Przyszłościowe kierunki studiów to te dziedziny, w których będziemy umieć naprawdę dobrze się odnaleźć, nie zaś kwestia jakichś ogólnych trendów i tendencji. Te ostatnie to bowiem tylko generalne wskazówki, które niekoniecznie przełożą się na naszą indywidualną sytuację.
Podsumowanie
Poza wyborem kierunku studiów, który będzie dla nas odpowiedni i przyszłościowy, ogromne znaczenie ma także to, co robimy podczas nauki akademickiej. Im więcej umiejętności uda się nam nabyć oraz im lepiej poznamy daną dziedzinę, tym lepsze będą nasze perspektywy na rynku pracy.
Jedną z najbardziej efektywnych metod nabywania nauki są korepetycje u dobrego specjalisty. Może to być informatyka, robotyka, języki obce, chemia czy dowolny inny przedmiot – w serwisie BUKI można znaleźć setki ogłoszeń korepetycji od najlepszych specjalistów w swoich dziedzinach. Pamiętajmy, że korepetycje w trakcie studiów to nie tylko „nauka dodatkowa”. To także poważna inwestycja w naszą przyszłość, inwestycja, która zwróci się po wejściu na rynek pracy.
