Dzisiejsi rodzice mają większą świadomość na temat rozwoju swoich pociech. Jeszcze 20 lat temu mało, kto słyszał, aby ze zdrowym dzieckiem w wieku 2 lat chodzić do logopedy. Dzisiaj mało kogo to dziwi. Jak wyglądają zajęcia logopedyczne w poszczególnych grupach wiekowych i czy oby na pewno mają sens?
Zajęcia logopedyczne w żłobku - czy mają sens?
Logopeda dla dzieci w wieku żłobkowym bada głównie, na jakim poziomie jest rozwinięta mowa. Jak działa rozwój poznawczy i ruchowy. Zadaniem logopedy jest obserwowanie dzieci. Sprawdza, czy dzieci nie mają problemu z oddychaniem, spożywaniem posiłków o różnej konsystencji, czy nawet jak przełykają jedzenie. Specjalista sprawdza, jak wyglądają zęby i zgryz u takich dzieci. Musi dokładnie zbadać cały narząd mowy. Wychwycenie jakichkolwiek zaburzeń w tym wieku pozwala na zwalczenie ich, zanim się rozwiną problemy z mową. Jeżeli Twoje dziecko potrzebuje pomocy logopedy na tym etapie, nie musisz się niczym martwić. Zajęcia są przeznaczone dla takich maluchów. Dzieci po poznaniu swojego nauczyciela kochają te spotkania. Zajęcia odbywają się w formie zabawy. Polegają na tańczeniu, śpiewaniu, robieniu śmiesznych min, a także dmuchaniu baniek, piórek czy przesyłaniu buziaków. Spotkania z logopedą dla dzieci w wieku do lat 3 mają za zadanie zapobiegać rozwoju mowy, jeżeli dziecko ma do tego predyspozycje, np. problemy z przełykaniem czy oddychaniem.
Zajęcia logopedyczne w przedszkolu - jak wyglądają?
Zajęcia logopedyczne w przedszkolu mają już za zadanie leczyć i rozwijać mowę dziecka. Spotkania z logopedą powinny odbywać się regularnie. Najczęściej odbywają się raz w tygodniu po 30 minut. W roli logopedy ważne jest zapewnienie tego, aby zajęcia były dla dziecka czystą przyjemnością i miło spędzonym czasem, a nie przykrym obowiązkiem. Jeżeli dziecko będzie uczęszczać na zajęcia z przymusu i w zły nastroju ich efekty będą niezadowalające. Po spotkaniu logopeda często rozmawia z rodzicem i przekazuje, jakie ćwiczenia mają być realizowane w domu. Logopeda rozpoczyna swoją pracę z dzieckiem dopiero po dokonaniu dokładnej analizy wady. Musi ocenić, gdzie dokładnie jest problem. Zajęcia dla dzieci w wieku przedszkolnym muszą być bardzo kreatywne, aby połączyć naukę mówienie z zabawą. Poniżej przedstawimy normy dla dzieci według wieku przedszkolnego:
-
rozwój mowy dla trzylatka:
-
trzylatek rozumie, co się do niego mówi. Wykonuje proste polecenia,
-
odpowiada na proste pytania, np. jak ma na imię?
-
chętnie wykonuje i pomaga w codziennych obowiązkach,
-
zadaje pytania, często mało dokładne,
-
trzylatki powinny już poprawnie wymawiać wszystkie samogłoski. Wyjątkiem jest literka „ą”, które może być wymiana jako „om”,
-
powinien wymawiać poprawnie spółgłoski takie jak: ś, ź, dź,k, ch, j, ł, d, t, n, ll, w, t, f, m, b, p, ć,
-
głoska „r” może być jeszcze wymawiana ja „l”,
warto skorzystać z konsultacji logopedy, jeżeli dziecko zamienia „t” na „k” np. zamiast „kot”, mówi „tot” lub „r” na „j”, zamiast „rower” mówi „jowej”.
-
rozwój mowy dla czterolatka:
-
rozumie wszystkie polecenia, jednak nie zawsze chętnie je wykonuje,
-
zna kolory,
-
potrafi odpowiedzieć na pytania typu: „Co robisz?”, „dlaczego?”
-
mówi we wszystkich trzech czasach tj.: przeszłości, przyszłości i teraźniejszości,
-
zadaje bardzo dużo pytań,
-
interesuje się, jak należy coś powiedzieć,
-
popełnia błędy gramatyczne,
-
wymyśla swoje wyrazy,
-
głoska „r” nadal może być wymawiana jako „l”,
Nie należy zmuszać dziecka do wymawiania litery „r”. Narząd mowy może nie być jeszcze przygotowany, a nadmierne zmuszanie dziecka do mówienia tej litery może skutkować wadą wymowy. Do logopedy z czterolatkiem warto iść, gdy dziecko mówi z językiem między zębami lub wymawia głoski w sposób zniekształcony.
-
rozwój mowy dla pięciolatka:
-
opowiada. Umie budować wypowiedzi wielozdaniowe, opowiadania, opisuje przedmioty,
-
używa wielu przyimków,
-
potrafi w swoich opowiadaniach uwzględnić kolejność zdarzeń,
-
rozumie zależności przyczynowo-skutkowe,
-
używa ponad 2000 słów,
-
potrafi wytłumaczyć znaczenia poszczególnych słów,
-
może jeszcze wymawiać „r”, jako „l”,
Z pięcioletnim dzieckiem warto udać się do logopedy, jeżeli wymawia wiele głosek nieczysto, z trudem przychodzi mu budowanie zdań złożonych i tworzenie opowiadań. Warto dziecko skonsultować ze specjalistą również, gdy ma ograniczone słownictwo i robi wiele błędów gramatycznych.
Jeżeli obserwujemy u dziecka opóźnienie mowy, zalecamy sprawdzić również, czy dobrze słyszy. Jak reaguje na zadane pytania, czy nie mówi głośno. Kolejnym powodem, z którego mogą wystąpić wady wymowy to zbyt obfite ślinienie młodszych dzieci czy niepoprawny oddech. Mówienie powinno odbywać się na wydechu. Małe dzieci bardzo często mówią na wdechu.
Tematyka zajęć logopedycznych
Zajęcia logopedyczne bardzo często polegają na poprawie sposobu oddychania dziecka. Specjalista w takim wypadku wymyśla szereg zabaw polegających na dmuchaniu np.:
-
dmuchanie na piórko,
-
dmuchanie baniek mydlanych,
-
zdmuchiwanie świeczki,
-
dmuchanie na papierowe statki, które pływają po wodzie,
-
dmuchanie na lekkie piłeczki,
-
granie na trąbce, flecie lub gwizdku.
Logopedzi często skupiają się również na poprawnym połykaniu dziecka, takie ćwiczenia polegają na:
-
podnoszeniu języka przed górne zęby,
-
lizanie z łyżeczki np. masła orzechowego lub mleka w proszku,
-
udawanie konika, poprzez dotykanie językiem górnego podniebienia,
-
poruszanie językiem raz do góry, a raz na dół,
-
wypychanie językiem policzków,
-
wyciąganie języka najdalej, jak dziecko umie,
Wszystkie zabawy mają swoje atrakcyjne nazwy np. udawanie chomika, słonia, czy żyrafy. Zajęcia powinny być przeplatane zabawą, tak aby dziecko chętnie wykonywało zadania.
Logopedzi, aby urozmaicić zajęcia, realizują różne zajęcia tematyczne np.
-
wspólne malowanie drzewa - wszystkie drzewa malujemy własnym językiem,
-
zabawa w jeżyka, który sprząta swój domek - domkiem jest buzia, a język jeżykiem.
-
zabawa w krasnoludka, który robi sobie kolacje
-
zabawy dźwiękonaśladowcze np. udawanie karetki, jak boli głowa itp.
-
zabawy tematyczne np. na wsi,
-
zajęcia z mówienia, jak robot,
-
zajęcia omawiające, co zwierzęta robią w zimę?
-
zajęcia poświęcone światu bajek.
Zajęcia logopedyczne a zdalne nauczanie
Dzisiaj coraz więcej rzeczy możemy zrobić online, ale czy na pewno? Czy zajęcia logopedyczne mogą odbywać się zdalnie, czy będą tak samo wartościowe, jak zajęcia stacjonarne? Nie oszukujmy się, ale możliwość niewychodzenie z domu na 30-minutowe zajęcia z dzieckiem są bardzo atrakcyjne. Ze względu na swoją specyfikę zajęcia logopedyczne są stosunkowo krótkie. Często sam dojazd zajmuje więcej czasu niż spotkanie ze specjalistą. W dobie dzisiejszego postępu technologicznego zajęcia online z logopedą są możliwe. Musimy jednak dysponować dobrym sprzętem - mikrofonem i słuchawkami lub głośnikami. W internecie znajdziemy wiele gotowych zajęć nagranych np. z poprawnego oddychania, gdzie logopedzi pokazują zabawy oddechowe. Takie zajęcia jednak nie są personalizowane pod konkretne dziecko, są ogólne. Na pewno nikomu nie zaszkodzą, jednak my, jako rodzice, a nie specjaliści, nie wiemy, jakie ćwiczenia są potrzebne naszym dzieciom. Tutaj z pomocą przychodzi portal BUKI, który oferuje indywidualne zajęcia logopedyczne dla dzieci. Zajęcia mogą odbywać się online i stacjonarnie. Wszystko zależy od indywidualnych preferencji i możliwości. Zachęcamy do zapoznania się z naszą ofertą logopedów.
