Spis treści
Myślenie analityczne czy kreatywność?
Fizyka w polskich szkołach
Wiadomo, że fizyka należy do nauk ścisłych związanych ze zjawiskami naturalnymi, współdziałaniem wielu procesów na świecie, wynalezieniem lub badaniami pewnych rzeczy. Dla uczniów takie zajęcia wydają się prawdziwym wyzwaniem, jeżeli oni preferują nauki humanistyczne. Fizyka w polskich szkołach się zaczyna od pierwszego roku gimnazjum. To nie jest ulubiony przedmiot, bo jest zazwyczaj bardzo ciężki do zrozumienia dla większości. Tutaj trzeba jednak przyznać, że wszystko zależy wyłącznie od tego, w jaki sposób się uczycie i czy nauczyciel jest w stanie wytłumaczyć treści w sposób zrozumiały. Przecież często mamy do czynienia z sytuacją, kiedy prowadzący zajęcia z fizyki używa nikomu nie wiadomych terminów fachowych. Rzeczywiście wtedy pragnięcie do jakiegoś starania znika. Chce się przegapić kolejną lekcję i w taki sposób pojawiają się duże zaległości. Najczęściej jest tak, że później musimy się wszystkiego nauczyć w ciągu krótkiego okresu czasu.
„Co masz zrobić jutro-zrób dziś”-pokazuje polskie przysłowie. Lenistwo nie jest sprzyjającym faktorem, jeśli chodzi o progres. Są jakieś wymówki, które właśnie świadczą, że człowiek po prostu nie chce. Trzeba znaleźć motywację. Przede wszystkim to może być ocena szczególnie gdy rodzice bardzo zwracają na to uwagę. Co ważniejsze, nie trzeba się starać zapamiętać regułki na pamięć. To nic nie da, bo ta wiedza zostanie na jakiś czas w krótkoterminowej pamięci. Później mózg ją odrzuci, bo nie ma potrzeby tego używać. Bardzo ważne są podstawy, które trzeba opanować. Co skąd się bierze? Warto zaczynać od prostszych przykładów, aby każdy przeciętny uczeń mógł to zrozumieć i zapamiętać.
Myślenie analityczne czy kreatywność?
Mówiąc o ludziach, którzy preferują nauki humanistyczne, fizyka jest dla nich komplikacją, bo oni mają zupełnie inny skład inteligencji. Mózg człowieka ma dwie półkuli. Każda z nich odpowiada za poszczególny obszar działalności. Jednym słowem lewa półkula jest odpowiedzialna za myślenie analityczne i logiczne, umiejętność dochodzić do wniosków. Natomiast prawa półkula jest odpowiedzialna za kreatywność. Osoby, u których prawa półkula jest bardziej rozwinięta, mają trudności ze skupieniem się na zadaniach z obszaru nauk ścisłych. Fizyka oczywiście nie jest wyjątkiem. W takim przypadku trzeba zastanowić się nad metodami, których stosujesz. Może warto sięgać po dodatkowe źródła, w których informacja jest podana w sposób łatwiejszy do zrozumienia. Ewentualnie trzeba obejrzeć jakieś filmy związane z poszczególnymi zjawiskami. W internecie jest mnóstwo eksperymentów w laboratorium. Można też pójść na korepetycje, jeżeli naprawdę jest tak ciężko. Bardzo ważna jest strona praktyczna, jak już wspomniałem. Nauczyciel i jego kwalifikacja odgrywają tutaj też kluczową rolę, ponieważ on ma zaciekawić dzieci do robienia czegoś.
Ucz się na przykładach
Nie uczcie się powieszcniowo. Fizyka nie jest przedmiotem z zakresu humanistycznego. A więc odpowiedź musi być jednoznaczna i bardzo precyzyjna. Nie wystarczy także się nauczyć tylko formuł, aby rozwiązywać zadania. Nauczyciel też musi mówić o zjawiskach, które są w naszym życiu codziennym. To jest znów strona praktyczna. Dobrym przykładem jest zjawisko tarcia, bez którego nie istniałaby ziemia. Bardzo przydatnym przykładem jest pisanie. Bez tego zjawiska nie bylibyśmy w stanie pisać długopisem, ołówkiem, piórem w zeszytach. Drugim ekscytującym przykładem jest siła wyporu. Mówimy tutaj o tym, że kamień lub cegła od razu utonie, bo ich gęstość jest większa od gęstości wody, ale na przykład balon z powietrzem będzie sobie pływał po wodzie i nigdy nie utonie. Dlaczego balon z gorącym powietrzem lata? Odpowiedź jest prosta. Gorące powietrze jest lżejsze od chłodnego. A więc powstaje wtedy taka siła, która może unieść balon. W taki sposób trzeba właśnie się uczyć. Warto patrzeć na zjawiska w przyrodzie ze strony praktycznej. Kto potrzebuje tylko treści teoretycznych. W przypadku gdy wykładowca pokazuje to wszystko na zajęciach albo organizuje jakieś wyjazdy, aby pokazać to nastolatkom, sukcesy będą widoczne. Nawet ci, którzy na pierwszy rzut oka w ogóle nie mają nic wspólnego z fizyką, będą z przyjemnością patrzyli na to, jak to się odbywa. Problem właśnie polega na tym, że z reguły nie sprzętu i że prowadzące zajęcia nike są tacy zaangażowani. Generalnie można zrobić dwie grupy w klasie i określić pewne poziomy dla osób bardziej i mniej zaawansowanych. Trzeba wybrać właściwy stopień trudności dla poszczególnych grup i w taki sposób dalej pracować.
Wszyskiego można się nauczyć
Humaniści potrzebują więcej czasu, aby się nauczyć, dlatego nauczyciele muszą odnosić się do tego faktu z rozumieniem. W przeciwnym razie powstanie niechęć do nauki, która później będzie się stawała cały czas większa. W konsekwencji mogą się również pojawić konflikty między nauczycielem a dzieckiem i jego rodzicami. Kto potrzebuje takiego obciążenia. Nawet ten fakt, że będzie ten konflikt nie jest najgorszy. Najgorsze jest właśnie to, że edukacja wtedy dla tego dziecka nie będzie miała sensu, bo wszystko będzie przymusowo. Zawsze można zmusić dziecko do robienia czegoś, czego on nie chce, ale wyników z tego nie będzie. Często niestety zdarza się tak, że uczniowie nie mogą później wybrać zawód i w ogóle nic nie chcą robić. A więc nie ma sensu wymagać więcej określonego poziomu w przypadku humanistów.
Bardzo ważne jest zaangażowanie rodziców na samym początku. Trzeba na czas zweryfikować, że dziecko czegoś nie rozumie i udzielić pomocy. Pomóc może wyglądać w różny sposób. To mogą być korepetycje. Ewentualnie oni mogą samodzielnie sprawdzić lub podpowiedzieć coś. Jednak trzeba zaczynać od dzieciństwa, aby zainteresować dziecko szczególnie gdy widzicie, że ono raczej pragnie się uczyć nauk humanistycznych.
Aby polepszyć poziom uczniów, warto również organizować różnego rodzaju warsztaty, wystawy i tego typu rzeczy. Administracja musi się po prostu tym zająć. Tylko w praktyce można pokazać dzieciom, że przedmiot jest ciekawy nie wdawając się w nadmierne szczegóły.
Wynik z tego wszystkiego jest taki, że da się nauczyć. Trzeba jednak nie przesadzać z nauką i treściami teoretycznymi. Warto pokazywać część praktyczną. Tylko w taki sposób można obudzić interes dziecka do takiego skomplikowanego przedmiotu jak fizyka.
