będzie w stanie przekazać wiedzy swoim uczniom. Dla każdego jednak motywacja oznacza coś innego. Jest wiele sposobów na zachęcanie dzieci do nauki, jednak nie każdy z nich jest dobry. Niegdyś motywatorami były kary, jedynki w szkole czy nagrody za dobre oceny. Dzisiaj coraz głośniej mówi się, że ten model nauki nie jest najlepszy, dlatego przedstawimy krótki poradnik dla korepetytorów - jak zmotywować dziecko do nauki?
Motywowanie dziecka do nauki, czyli dlaczego motywacja jest ważna?
Motywowanie to jedno z narzędzi, które zachęca do nauki lub efektywniejszej pracy. Dorośli zazwyczaj są motywowani licznymi benefitami, np. podwyżką, natomiast dzieci - dobrymi ocenami. Jest to rodzaj motywacji zewnętrznej. Istnieje również jeszcze inna - wewnętrzna, o której zdecydowanie za mało się mówi.
Motywacja wewnętrzna to taka, która sprawia, że podejmujemy dane zadanie bez perspektywy “nagrody”. Robimy coś/uczymy się czegoś, bo sprawia nam to przyjemność i chcemy to robić, np. zależy nam na poszerzaniu wiedzy czy samorozwoju. O ile w naszym szkolnictwie, taki rodzaj nauki jeszcze jest zbyt mało rozpowszechniony, to w szkołach skandynawskich edukacja jest oparta właśnie na motywacji wewnętrznej. Uczniowie maksymalnie długo nie mają ocen, a uczą się tych przedmiotów, które je bardziej interesują. Korepetytorzy, jako nauczyciele i mentorzy mogą pracować nad rozwijaniem motywacji wewnętrznej wśród swoich uczniów. Jest to możliwe pod warunkiem, że nauczyciel będzie starał się zaciekawić ucznia daną dziedziną nauki - sprawi, że nauka będzie przyjemnością, a nie przymusem. Motywacja wewnętrzna jest ważna, ponieważ nakłania nas do działania dla samych siebie. Bez potrzeby stosowania metody “kija i marchewki”, gdzie w pewnym momencie kończą się nagrody, np. dobre oceny i nauka traci sens. Kształtowanie w dzieciach motywacji wewnętrznej sprawia, że rozwija się ich kreatywność, chętniej się angażują w powierzonego zadania oraz częściej odczuwają poczucie satysfakcji z powodu zrealizowanego celu. Jeżeli jesteś korepetytorem, możesz znaleźć swoich uczniów na naszej platformie BUKI.
Najczęstsze błędy, czyli co zniechęca dzieci do nauki?
Istnieje wiele sposobów na motywowanie do nauki. Możemy je podzielić na złe i na dobre. Najpierw omówimy praktyki, których nie powinno się stosować:
- Grożenie - straszenie dziecka, że dostanie złą ocenę czy karę. Oczywiście dziecko w ten sposób najprawdopodobniej spróbuje się nauczyć danego zagadnienia, jednak pod wpływem stresu z całą pewnością szybko tym zapomni, a dodatkowo zostanie nasilona niechęć do nauki.
- Tworzenie czarnych scenariusz - np. jak nie będziesz się uczyć, nie znajdziesz pracy itp. Efekt powtarzania takich słów będzie identyczny, jak w przykładzie powyżej.
- Różnego rodzaju kary - niestety jest to często praktykowana metoda “motywowania” - żadna z zastosowanych kar nie da długoterminowych efektów, a jedynie takie “na chwile”.
- Nagrody - analogicznie do przykładu wyżej. Kiedyś, w dorosłym życiu nie będzie nagród, co często oznacza, brak motywacji do działania.
- Porównywanie - wypytywanie ucznia, jakie oceny dostały inne dzieci. Nie sprawi to, że dziecko zacznie się uczyć, a jedynie zwiększy poziom stresu, który dodatkowo utrudnia naukę.
Powyższe sposoby to motywatory zewnętrzne, które zmuszają do nauki krótkoterminowo. Korepetytorzy powinni w swojej codziennej pracy starać się rozwijać w swoich uczniach motywację wewnętrzną, o której nieco więcej opowiadamy niżej.
Sposoby na motywowanie do nauki - poradnik dla korepetytorów
Dobry korepetytor to taki, który wie, jak skutecznie i długoterminowo motywować do nauki swoich podopiecznych. Do skutecznych sposobów zaliczamy m.in.:
- Budowanie ciekawości - czyli nie dawanie odpowiedzi na wszystkie pytania czy zadawanie pytań, które pobudzają ciekawość.
- Zwiększanie decyzyjności - można to robić na wiele sposobów, np. wybieranie zadania przez ucznia czy wybieranie sposobu nauki.
- Uznanie, albo inaczej mówiąc chwalenie - tej metody nie należy jednak nadwyrężać, ponieważ zbyt często powtarzane słowa, tracą na znaczeniu.
- Nauka poprzez współpracę - uczyć można nie tylko, jako nauczyciel, ale również, jako osoba, z którą jest się w zespole.
- Wyzwania - regularne zwiększanie poziomu trudności - od najłatwiejszych zagadnień po coraz trudniejsze - uczeń w ten sposób czuje dumę i chce ciągle się rozwijać oraz zwiększać swoją wiedzę. Inaczej mówiąc - istotne są pozytywne rezultaty własnej pracy.
- Śledzenie postępów - zabieg ten jest często używany w różnego rodzaju grach/aplikacjach edukacyjnych, np. odhaczanie kolejnych poziomów. Tutaj jest sposób do interpretacji dla samego korepetytora - można samodzielnie wymyślić swój sposób motywacji.
- Stosowanie technik, które ułatwiają zapamiętywanie - w ten sposób nauka jest sprawniejsza, co dodatkowo motywuje do nauki.
- Wykorzystywanie ciekawych metod nauki - np. ciekawe prezentacje.
- Przekazywanie uczniowi, że uczenie jest po coś. Nie dla ocen czy dla rodziców. Jest dla niego/ dla niej. Dobrze jest pokazywać odnośniki do codziennego życia, które sprawią, że nauka nabierze sensu.
