Nauczanie matematyki u dzieci może sprawiać problemy, najczęściej ze względu na ograniczone zainteresowanie ze strony młodego człowieka. Nie ma w tym nic dziwnego, ponieważ o ile dziecko przeważnie wykazuje naturalną ciekawość wobec wielu kwestii, o tyle liczby oraz działania na liczbach często są odbierane przez nie jako coś nudnego. Najgorsze, co może w tym wypadku zrobić osoba ucząca — niezależnie czy jest to rodzic, czy korepetytor — to przyjąć ten stan rzeczy jako coś niedającego się zmienić. Wówczas nauczanie matematyki dziecka niekiedy zmienia się w przysłowiową drogę przez mękę, gdzie trzeba nie tylko możliwie jak najlepiej objaśniać młodej osobie poszczególne kwestie i zagadnienia, ale też dokładać wszelkich wysiłków w celu przezwyciężenia uczucia nudy.
Czy więc nauczanie matematyki musi być nudne? Odpowiedź brzmi: nie. Rodzic czy też korepetytor musi jedynie znaleźć sposób na zainteresowanie malucha światem liczb. Z pomocą przychodzi nam w tym aspekcie rozrywka, a mówiąc bardziej precyzyjnie: rozmaite gry matematyczne, zarówno stołowe, jak i też te dostępne online. Jak za chwilę się przekonamy, nauka matematyki może zostać zgrabnie opakowana w formę zabawy, która czasami będzie atrakcyjna nie tylko dla dziecka, ale nawet dla nas samych.
Gry matematyczne dla dzieci — dlaczego warto z nich korzystać w nauce matematyki i na czym polega czynnościowe nauczanie matematyki?
Rola zabawy w nauczaniu matematyki oraz samo stosowanie czynnika rozrywki w edukacji na pozór może wydawać się podejściem czysto nowoczesnym. W rzeczywistości ten problem od dawna był podejmowany przez naukowców i teoretyków nauczania początkowego. Jedyne, co zmieniło się na przestrzeni czasu, to powszechność stosowania gier matematycznej oraz, rzecz jasna, ich forma, która obecnie jest o wiele bardziej nowoczesna.
W literaturze naukowej, poświęconej nauczaniu matematyki na poziomie początkowym, sporą wagę przywiązuje się do „konkretyzacji ćwiczeń rachunkowych”. Co to dokładnie oznacza? Większość z nas zapewne pamięta ze szkoły na przykład rozmaite liczydełka, patyczki oraz innego rodzaju przyrządy, mniej lub bardziej przypominające zabawki. Na początkowym etapie rozwoju dziecka, celem nauczania matematyki jest uzmysłowienie młodemu człowiekowi, że liczby — a więc także działania na liczbach — odpowiadają konkretnym zjawiskom w otaczającej dziecko rzeczywistości i mogą być stosowane na wiele rozmaitych sposobów, nie tylko jako numerki zapisane na kartce papieru.
Już dzięki temu widzimy, jak istotną rolę mogą odgrywać gry matematyczne. W odróżnieniu od działań na papierze, pobudzają one naturalną ciekawość młodej osoby. Ponadto, pokazują dziecku, że matematyka dosłownie nas otacza, jednocześnie ucząc dziecko stosowania działań matematycznych do przedmiotów rzeczywistych. Jest to więc kwestia wyrobienia pewnych nawyków umysłowych, poprzez które młody człowiek zaczyna liczyć mimowiedne, a czynność ta staje się dla niego jedną z oczywistych, codziennych operacji. Teoretycy stosują tutaj określenie „matematyka własna”. Samo zaś stosowanie rozmaitych gier w nauce działań na liczbach jest fachowo określane jako „czynnościowe nauczanie matematyki”, które stanowi potrzebne i wysoce efektywne dopełnienie nauczania teoretycznego. Mówiąc krótko, gry matematyczne są dla dziecka także pierwszą okazją ku temu, aby zobaczyć w matematyce integralny element otaczającej dziecko rzeczywistości, a nie jedynie odseparowany materiał teoretyczny.
Oczywiście, nie można pomijać tej zalety gier matematycznych dla dzieci, która jest najbardziej widoczna, a mianowicie faktu, że często dopiero po przybraniu matematyki w postać gry czy rozrywki jest ona w stanie stać się przedmiotem żywego zainteresowania ze strony młodej osoby.
Przykładowe gry matematyczne online
Gry matematyczne online oferują dzisiaj wiele opcji, które są nie tylko zróżnicowane, ale często także bardzo ciekawe oraz efektywne. Niestety, polskojęzyczny internet okazuje się ubogi w oferty gier matematycznych dla dzieci. Na szczęście, z pomocą przychodzą nam witryny w innych językach. Wybór gier matematycznych bywa tam wręcz ogromny (setki różnych tytułów). Najlepsze strony oferują też czytelne i pożyteczne podziały na kategorie podług wieku dziecka oraz materiału do nauki, np. mnożenie, dzielenie, dodawanie, bardziej zaawansowane działania na liczbach itd.
Poniżej przestawione zostały trzy przykładowe gry matematyczne dla dzieci online, które wydają się szczególnie ciekawe.
Ruletka mnożenia: być może dziecka matematyki poprzez ruletkę (a więc jedną z najbardziej tradycyjnych gier kasynowych), wydaje się pomysłem nieco kontrowersyjnym, jednak gra została dobrze pomyślana, a ponadto jest kolorowa i dynamiczna. Obracające się koła dwóch ruletek losują dla dziecka dwie liczby. Na przykład na widocznym poniżej screenie są to 5 oraz 6. Zadaniem malucha jest wprowadzić wynik mnożenia. Za każdą dobrą odpowiedź otrzymuje się punkty.
Interaktywny kalkulator: następna ciekawa i bardzo kolorowa gra matematyczna dla dziecka. Wcześniej była mowa o konkretyzacji działań na liczbach. Opisywana gra matematyczna online okazuje się pożytecznym narzędziem pod tym względem. Jak widać na screenie zamieszczonym poniżej, dziecko musi policzyć różne rzeczy (żyrafy, wielbłądy), a potem wskazać jedną z odpowiedzi przy każdej sekcji. Gra ma przyjemną, rysunkową grafikę, co również stanowi atut.
Wyścig z dzieleniem: to najciekawsza z gier matematycznych dla dzieci, jakie udało się nam znaleźć. Wygląda to w ten sposób: wybiera się jeden z samochodów (dziecko może go podpisać swoim imieniem lub nazwać w dowolny sposób). Potem rozpoczyna się wyścig, w którym mamy trzech rywali. Zadaniem malucha będzie jak najszybsze rozwiązywanie pojawiających się u dołu ekranu zadań. Za każdym razem, kiedy odpowiedź będzie poprawna, prowadzony przez malucha samochód przyspieszy, wyprzedzając pozostałe. Wyścig można więc zakończyć na miejscach od czwartego do pierwszego. Gra matematyczna z dzieleniem poda nam także uzyskany rekord, który potem dziecko będzie mogło starać się pobić.
Więcej gier świetnych i zróżnicowanych gier matematycznych można znaleźć tutaj: https://www.cokitos.com/tag/juegos-de-matematicas/. Większość tytułów jest oczywiście dostępna w języku angielskim, co jednak wcale nie musi stanowić przeszkody. Po pierwsze, dziecko zapewne i tak będzie wystarczająco skupione na kolorowej i pasjonującej grze, całkowicie niezależnie od języka. Po drugie, można przecież wplatać do nauczania matematyki również elementy nauki języka obcego.
Gry matematyczne i logiczne w czasie korepetycji — podsumowanie
Matematyczne gry online są naprawdę interesującą oraz pożyteczną metodą wspomagania nauki działań na liczbach u dziecka. Ich dodatkowym atutem — poza zaletami, które zostały już wymienione — jest potężny katalog dostępnych tytułów. Można więc przy pomocy gier matematycznych online tak naprawdę „przerobić” z dzieckiem wszystkie działy matematyki na poziomie podstawowym, wciąż podsuwając maluchowi coraz to nowe gry.
Grami z matematyką w internecie oraz inne, specjalistyczne pomoce naukowe są oczywiście także stosowane podczas profesjonalnych korepetycji z matematyki dla dzieci, które są prowadzone przez doświadczonych nauczycieli. W serwisie BUKI rodzic znajdzie wiele ogłoszeń od zawodowych korepetytorów, którzy posiadają nie tylko kierunkowe wykształcenie matematyczne, ale też odpowiednie kompetencje i doświadczenie potrzebne do skutecznej nauki matematyki u dzieci.