Co decyduje o tym, czy dostaniemy atrakcyjną pracę? Wykształcenie formalne, doświadczenie, umiejętności praktyczne, aparycja? Oczywiście, że tak: wszystkie wymienione czynniki są istotne. Rekruterzy podkreślają jednak, że bardzo często decydujące znaczenie ma to, jak kandydat zaprezentuje się na rozmowie kwalifikacyjnej.
Ważne jest to, jak będziemy odpowiadać na pytania na rozmowie kwalifikacyjnej, jak uwydatnimy nasze mocne strony oraz zakryjemy te słabsze, a także to jakie ogólne wrażenie stworzymy. Nie oszukujmy się: dzisiejsze firmy korzystają z wyspecjalizowanych działów HR nie bez powodu. Same CV, nawet jeśli jest naprawdę dobre, to często po prostu zbyt mało, aby dostać pracę. Zwłaszcza jeżeli nie pójdzie nam najlepiej w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej, zaś na stanowisko jest wielu kandydatów.
Jak się przygotować do rozmowy kwalifikacyjnej?
Pierwszą i najważniejszą kwestią jest odpowiedź na pytanie: jak przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej? Przygotowanie ma kluczowe znaczenie. Wydaje się to rzeczą oczywistą, jednak praktyka dowodzi, że nie wszyscy rozumieją, na czym polega rozmowa kwalifikacyjna. Pytania, nawet te najprostsze, często zaskakują sporą część kandydatów, co podkreślają specjaliści do HR.
Dlaczego tak się dzieje? Ponieważ spora część osób podchodzi do rozmowy kwalifikacyjnej „z marszu”, a więc de facto bez przygotowania. Inną popularną strategią jest wysyłanie mnóstwa CV i masowe chodzenie na rozmowy kwalifikacyjne z przeświadczeniem, że w końcu uda się zdobyć pracę.
W takich wypadkach nawet najbardziej oczywiste pytania w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej są w stanie zaskoczyć kandydata. Przykład? Słynne pytanie pt. „Czy wie Pan/Pani, czym dokładnie zajmuje się nasza firma?”. Nie trzeba chyba tłumaczyć, że jeżeli kandydat nie potrafi udzielić odpowiedzi na tego typu pytanie, to jego szanse na zdobycie pracy spadają praktycznie do zera.
Jak więc przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej? Przede wszystkim, należy zrobić dokładne rozeznanie. Warto zapoznać się ze stroną firmy, prześledzić jej profile w social mediach, a nawet sprawdzić rynkową konkurencję.
Kolejna kwestia to obmyślenie sposobu na prezentację swojej osoby. Tutaj niestety nie istnieją żadne generalne porady, ponieważ wiele zależy po prostu od czynników indywidualnych. W innej sytuacji będzie na przykład programista ze sporym doświadczeniem w branży, a inaczej będzie się przestawiać sytuacja absolwenta studiów filologicznych, który aplikuje na posadę lektora w szkole języków obcych.
Innymi słowy, strategię należy dobrać do swoich możliwości. Jeżeli CV nie jest naszą mocną stroną, warto podkreślać takie aspekty, jak:
- Aktywność na studiach
- Kompetencje formalne (różnego rodzaju kursy, certyfikaty itp.)
- Zainteresowania
- Zaangażowanie, wytrwałość i determinacja w uczeniu się nowych rzeczy
Brzmi banalnie? Być może, ale tylko jeżeli sprowadzimy kwestię do ogólników. Nie chodzi o to, aby na przykład zaangażowanie i determinacja kandydata były jedynie deklaratywne. Lepiej przedstawiać swoje cechy na konkretnych przykładach: np. nie uzyskaliśmy stypendium rektora na studiach ze względu na niską ocenę z jednego przedmiotu, który sprawiał nam trudności. W trakcie wakacji pracowaliśmy więc nad tą kwestią codziennie, dzięki czemu w następnym roku zamiast oceny 3 z tego przedmiotu, uzyskaliśmy 5, i finalnie udało się nam zrealizować nasz cel, jakim było stypendium naukowe.
To samo tyczy się również zainteresowań. Oczywiście, dobrze będzie jeżeli przynajmniej część z nich koreluje z branżą, w której staramy się o zatrudnienie. Im bardziej konkretni i precyzyjni jesteśmy podczas rozmowy kwalifikacyjnej, tym lepiej.
Znajomość języków to też zawsze spory plus. Sporo jednak zależy od tego, jakie języki znamy oraz w jakim stopniu. Angielski na poziomie „some how native” oczywiście jest ogromnym atutem w niemal każdej pracy. Rekruterzy zwracają jednak też uwagę na znajomość mniej popularnych i trudnych języków. Po pierwsze dlatego, że świadczy to o nieszablonowości kandydata i obszernych zainteresowaniach. Po drugie, przykładowo język łaciński lub japoński na C2 to nie lada osiągnięcie.
Pytania na rozmowie kwalifikacyjnej: jakie są i jak się do nich przygotować?
Rozmowa kwalifikacyjna będzie rzecz jasna polegać też na odpowiadaniu na pytania. Przeważnie trafimy na standardowy zestaw, a więc:
- Co Pan/Pani robił w poprzedniej pracy?
- Co wie Pan/Pani o naszej firmie?
- Dlaczego chce Pan/Pani u nas pracować?
- Jaki może być Pani/Pana wkład w naszą firmę
- Jakie są Pana/Pani oczekiwania jeśli chodzi o wynagrodzenia?
Jak odpowiadać na te pytania? Rozmowa kwalifikacyjna pójdzie nam znacznie lepiej, jeśli będziemy precyzyjni i treściwi. Zamiast więc np. mówić ogólnie o zakresie obowiązków w naszej poprzedniej pracy, lepiej będzie szczegółowo opisać jakiś poważniejszy projekt.
Drugie i trzecie pytanie należą do kategorii podchwytliwych. Prawie każdy kandydat udziela odpowiedzi w rodzaju „interesuje mnie to, co robicie”, „chcę się rozwijać”, „mogę wnieść zapał i zaangażowanie” i tak dalej.
Co komunikują rekruterowi tego rodzaju ogólniki? Jedynie tyle, że znamy popularne szablony i je powielamy. Warto spróbować „wejść w skórę” rekrutera i zastanowić się, czego my sami oczekiwalibyśmy od kandydata na dane stanowisko, gdybyśmy mieli firmę i szukali pracowników?
Co powiedzieć o sobie na rozmowie kwalifikacyjnej: kilka dodatkowych uwag
Już wcześniej była mowa o tym, że skuteczność rozmowy kwalifikacyjnej oraz jej przebieg to także w sporej mierze kwestia czynników indywidualnych. Załóżmy, że o stanowisko ubiega się specjalista IT, który przez kilka lat zajmował się oprogramowaniem dla skandynawskiej służby zdrowia od strony Backendu. Ktoś taki nie musi się specjalnie „wysilać” w trakcie rekrutacji, ponieważ osób o jego kompetencjach nie ma rynku pracy wiele.
Druga sytuacja: o pracę lektora języka portugalskiego w szkole językowej stara się osoba, która zna ten język w stopniu C1 lub C2. Mamy do czynienia z mało powszechnym językiem, a poziom zaawansowany naprawdę należy do rzadkości, ergo kandydat może ostatecznie otrzymać stanowisko nawet jeżeli nie przyjdzie na pierwszą rozmowę kwalifikacyjną.
Jaki stąd wniosek? Rady na temat tego, jak przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej, muszą wskazywać też na zagrożenia związane z ewentualnym przemotywowaniem. Jeżeli ktoś posiadający wysokie i/lub rzadkie kompetencje będzie starał się aż za bardzo, może wyjść na desperata, a to nie wpływa na naszą korzyść. Pracodawca z jednej strony powinien chcieć nas zatrudnić, jednak z drugiej nie strony nie chodzi też o to, abyśmy traktowali ofertę pracy niemal jako jałmużnę. Warto więc obiektywnie wycenić swoje umiejętności i do tej wyceny dostosować niektóre aspekty postępowania podczas rozmowy kwalifikacyjnej.
Przygotowanie do rozmowy kwalifikacyjnej: konkluzja
Rozmowa kwalifikacyjna jest czymś w rodzaju gry, której zasady możemy do pewnego stopnia poznać i się do nich stosować. W tej grze premiuje się jednak kreatywność, precyzję, treściwość i umiejętność wyboru właściwej strategii. Znacznie mniej punktów zdobędziemy natomiast za poleganie na powszechnie znanych schematach.
Jednocześnie warto pamiętać, że o naszych perspektywach na rynku pracy w ogromnej decyduje to, co robimy w trakcie studiów. Sam dyplom to przeważnie zbyt mało do znalezienia ciekawej oraz godnie płatnej pracy, i dotyczy to nawet informatyków. Z pewnością warto korzystać z korepetycji, najlepiej precyzyjnie nakierowanych na rozwój konkretnych umiejętności. Ogłoszenia korepetytorów z całej Polski i ze wszystkich możliwych dziedzin znajdziemy w serwisie BUKI.
