Rektorskie oraz socjalne stypendia dla studentów to jedna z głównych form wsparcia ekonomicznego, jakiego studentom udzielają polskie uczelnie. Jak co roku w czasie naboru na studia, wiele osób planujących naukę zastanawia się, jakie są główne rodzaje stypendiów dla studentów, jak otrzymać stypendium oraz jaka jest wysokość różnych typów stypendiów?
Niniejszy tekst odpowiada na powyższe pytania, dotyczące stypendiów studenckich, a także wyjaśnia kilka innych, tak samo ważnych kwestii. Przedstawimy zarówno wszystkie rodzaje stypendiów dla studentów, ale też powiemy, jak student może zdobyć konkretne stypendium.
Jakie są rodzaje stypendiów dla studentów? Czy jest stypendium dla studentów I roku?
Studenci, którzy dopiero rozpoczynają naukę akademicką, często zastanawiają się, na jakie formy pomocy ze strony uczelni mogą liczyć? Czy w ogóle istnieją stypendia dla studentów I roku? Odpowiedź brzmi: tak, jednak wszystko zależy od rodzaju stypendium. Można wymienić cztery główne rodzaje stypendiów dla studentów. Różnią się one pod takimi względami, jak:
- Kryteria przyznawania
- Wysokość
- Czas obowiązywania
- Charakter (stypendium jednorazowe lub ciągłe)
Dla osób zaczynających studia licencjackie dostępne będą stypendia socjalne, stypendia socjalne dla osób niepełnosprawnych oraz zapomogi. Stypendium rektorskie zasadniczo jest natomiast dostępne wyłącznie dla studentów wyższych lat.
Od tej reguły istnieją jednak wyjątki, które zostaną opisane w dalszej części tekstu. Stypendium dla studenta może więc występować w następujących formach:
- Stypendium rektorskie
- Stypendium socjalne
- Stypendium dla studentów z niepełnosprawnością
- Zapomoga
W dalszej części tekstu powiemy więcej na temat każdego rodzaju stypendiów uniwersyteckich. Czytelnik dowie się też, jakie warunki trzeba spełnić, aby móc uzyskać wybrane stypendium dla studenta.
Stypendia rektorskie dla studentów
- Po skończeniu studiów licencjackich od razu rozpoczęliśmy studia II stopnia
- Po ukończeniu licencjatu przerwa w nauce nie trwała dłużej, niż jeden rok akademicki
Stypendia rektorskie na studiach nie będą dostępne dla osób, które dopiero rozpoczynają naukę na poziomie licencjackim. Należy także pamiętać o tym, że pod uwagę brany jest czas studiowania na danym kierunku, nie zaś całościowy okres studiów. Jeżeli więc ktoś przez rok studiował np. filologię romańską I stopnia, a od następnego roku akademickiego przeniósł się na Hiszpanistykę I stopnia: oferta stypendialna uniwersytetu nie będzie dla tej osoby dostępna.
Studenci I roku studiów licencjackich mogą jednak ubiegać się o stypendium rektora uczelni w dwóch określonych ustawowo warunkach:
- Student w trakcie nauki na poziomie liceum został laureatem olimpiady naukowej. Wliczają się do tego olimpiady na stopniu centralnym oraz olimpiady międzynarodowe
- Student jest medalistą mistrzostw Polski w jednym ze sportów
Dwa opisane wyżej wypadki to jedyne sytuacje, kiedy stypendium rektora może otrzymać student I roku studiów licencjackich. We wszystkich pozostałych wypadkach, stypendium rektora uczelni jest przyznawane wyłącznie osobom, które znajdują się co najmniej na II roku studiów.
Głównym kryterium stypendiów rektorskich jest średnia ocen. Warto jednak wiedzieć, że nie istnieje żadna odgórnie określona granica, która automatycznie uprawnia do otrzymania stypendium rektorskiego. Wszystko zależy tutaj od poziomu studiów oraz liczby studentów na danym kierunku? Wynika z tego, że stypendium naukowe dla studentów będzie łatwiej dostępne na mniej prestiżowych uczelniach, jak na przykład Uniwersytet Szczeciński. Znacznie trudniej o stypendium rektorskie będą mieli natomiast studenci przykładowo Uniwersytetu Warszawskiego lub Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Jak to działa i jak uzyskać stypendium na studia od rektora? Mówiliśmy, że brana pod uwagę jest średnia ocen. Ustawodawca określa jednak jeszcze jeden warunek, a mianowicie: stypendium od rektora jest dostępne tylko dla 10% studentów wybranego kierunku. Innymi słowy, aby móc zdobyć stypendium rektora, student musi znajdować się wśród 10% najlepszych studentów na roku.
Stypendia socjalne dla studentów. Jak uzyskać?
Kolejne możliwe stypendium dla studentów 1 roku oraz wyższych lat, to stypendium socjalne. Stypendia socjalne dla studentów przysługują studentom wszystkich lat oraz kierunków studiów (zarówno stacjonarnych, jak i też niestacjonarnych). O tym, jak uzyskać stypendium socjalne zawsze decydują dwie kategorie czynników:
- Warunki określone przez ustawodawcę
- Wewnętrzne regulaminy i przepisy uczelni
Jeżeli chodzi o pierwszy punkt, to polskie prawo przewiduje, że stypendium socjalne dla studentów 2021 przysługuje tylko osobom studiującym, których dochód netto na jednego członka rodziny nie przekracza granicy 1051 złotych w skali miesiąca. Od razu należy tutaj dodać, że uczelnia nie musi sztywno stosować się do warunków ustalonych przez ustawodawcę.
Podany pułap może zostać przez uniwersytet zaniżony, jednak nie może zostać zawyżony. Oznacza to, że w przypadku danej uczelni próg dochodu netto na jednego członka rodziny przy wnioskowaniu o stypendium socjalne dla studenta może wynosić np. tylko 850 zł. W żadnym wypadku nie może być to jednak granica wyższa, niż określone przez prawo 1051 zł.
Co jeszcze trzeba wiedzieć o stypendiach socjalnych? Regulaminy studiów przeważnie pozwalają studentom na staranie się o status osoby „samodzielnie prowadzającej gospodarstwo domowe”. Taka możliwość przysługuje jednak wyłącznie studentom, którzy:
- Mają co najmniej 26 lat
- Mieszkają samodzielnie lub też ze swoim małżonkiem
- Utrzymują się samodzielnie, ale ich dochód miesięczny netto nie jest większy, niż 1051 złotych
Co ważne, status studenta samodzielnie prowadzącego gospodarstwo domowego przysługuje jeśli zostanie spełniony przynajmniej jeden z wymienionych warunków (nie trzeba spełniać ich wszystkich). Jeżeli student dowiedzie, że jest samodzielny i fakt ten zostanie uznany przez uczelnię, proces wnioskowania o stypendium socjalne stanie się prostszy:
- Pod uwagę nie będą brane dochody członków rodziny
- Student nie będzie musiał podawać dochodów członków rodziny przy składaniu wniosku o stypendium socjalne
- Student nie będzie musiał przedstawiać zaświadczenia Ośrodka Pomocy Społecznej
W pozostałych przypadkach, osoba ubiegająca się o stypendium socjalne na uczelni musi dopełnić wszystkich formalności. Koniecznie trzeba więc poinformować uczelnię o dochodach następujących członków rodziny:
- Rodziców/opiekunów prawnych
- Rodzeństwa
- Współmałżonka
Do wniosku o przyznanie stypendium socjalnego trzeba też dołączyć zaświadczenie wydane przez Ośrodek Pomocy Społecznej, właściwy miejscu zameldowania studenta.
Stypendium socjalne nie zostanie przyznane osobom, które studiują dłużej, niż 6 lat. Pod uwagę brany jest tutaj cały czas, przez który osoba wnioskująca o stypendium posiadała status studenta.
Zapomoga dla studenta: jednorazowe stypendium socjalne
Swoistą formą pomocy socjalnej są zapomogi dla studentów. W odróżnieniu od innych rodzajów stypendiów, zapomoga zawsze ma charakter świadczenia jednorazowego. Student może złożyć wniosek o zapomogę w dowolnym momencie roku akademickiego. Jedyną przesłanką, która będzie brana pod uwagę przy rozpatrywaniu wniosku o zapomogę dla studenta, jest wystąpienie specjalnych okoliczności, które świadczą o tym, że student potrzebuje dodatkowej pomocy materialnej.
Praktycznie rzecz biorąc, oznacza to, że przyznanie zapomogi dla studenta zależy od indywidualnej oceny każdego przypadku. Ocena taka jest dokonywana przez prodziekan ds. studenckich wydziału oraz komisję stypendialną.
Standardowo, o stypendium socjalne dla studenta w formie zapomogi można starać się w takich przypadkach, jak np. śmierć kogoś bliskiego, utrata źródła dochodów, nagłe pogorszenie sytuacji finansowej lub choroba czy też poważny uszczerbek na zdrowiu.
Stypendia dla studentów niepełnosprawnych
Osoby posiadające niepełnosprawność mogą starać się o stypendium dla studentów niepełnosprawnych. Do wniosku o przyznanie stypendium dla studentów niepełnosprawnych trzeba dołączyć stosowną dokumentację. Chodzi przede wszystkim o dokumenty medyczne, orzeczenie o posiadaniu grupy inwalidzkiej, orzeczenia lekarza Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Jak uzyskać stypendium? Instrukcja. Jaka jest wysokość stypendiów dla studentów?
Wysokość stypendium na studiach jest określana przez uczelnię. Dotyczy to zarówno różnych rodzajów stypendiów socjalnych, jak i też stypendium rektorskiego. Wnioskowanie o wybrane stypendium należy zacząć od zapoznania się z warunkami ustawowymi oraz regulaminem uczelni. Cenną pomocą w tym zakresie może być kontakt z prodziekanem ds. studenckich lub komisją stypendialną.
Uczelnie przeważnie zamieszczają gotowe wzory wniosków o stypendia na swoich stronach internetowych. Student musi tylko wypełnić taki wniosek, oraz załączyć wymaganą dokumentację. Trzeba też pamiętać o określonych przez uniwersytet terminach składania wniosków o stypendia.
Jeżeli czytelnik zastanawia się, jak uzyskać stypendium na studia za wyniki w nauce, to odpowiedź jest prosta: trzeba mieć jak najlepsze oceny. Ciekawą formą inwestycji mogą okazać się korepetycje u profesjonalnych nauczycieli, których ogłoszenia prezentuje serwis BUKI. Korepetycje pozwolą poprawić wyniki w nauce, a tym samym zwiększą nasze szanse na stypendium rektora. Nabyta wiedza okaże się też cenna po zakończeniu studiów.
